گوشی و ساعت هوشمند؛ ابزارهایی سودمند در تشخیص افسردگی

دو شرکت معروف اپلیکیشن‌هایی برای تشخیص افسردگی در افراد بر اساس داده‌هایی مثل ضربان قلب و ساعت خواب ارائه کرده‌اند.

دو شرکت معروف در حال بررسی روش‌هایی هستند که با استفاده از داده‌های تلفن‌های هوشمند و مچ‌بندهای تناسب‌اندام به تشخیص افسردگی کمک کنند. شرکت Medibio با مطالعه‌ی موردی مایکل فلپس، شناگر معروف المپیک، محصول خود را به FDA (سازمان غذا و داروی آمریکا) عرضه کرده است. شرکت دیگر، استارتاپی به نام Mindstrong Health، تحت سرپرستی تام اینسل (رییس سابق مؤسسه‌ی ملی سلامت روانی ایالات متحده) است.

 مایکل فلپس شناگر معروف المپیک، دور از هیاهوی استخر المپیک و تشویق‌های شادی‌بخش و دمیدن‌ در سوت و فریادها و جیغ‌های هواداران خود، زندگی متفاوتی داشت. این شناگر با وجود بُرد ۲۸ مدال المپیک (دستاورد بی‌رقیبی که او را به شناخته‌شده‌ترین مرد المپیکی در تاریخ ایالات‌متحده تبدیل کرد) با افسردگی شدید مقطعی دست‌وپنجه نرم کرده است، درنتیجه گزینه‌ی مناسبی برای این بررسی است. فلپس در یکی از قسمت‌های جدید برنامه‌ی Axe Files به دیوید اکسلرود از CNN می‌گوید که زمانی آرزوی مرگ داشته است.

مبارزه‌ی فلپس با افسردگی و فکر به خودکشی باعث شد به هیئت مدیره یک شرکت ۲۳ ساله به نام مدی‌بیو ملحق شود. این گروه پژوهشی یک هدف جسورانه را دنبال می‌کند: ساخت ابزاری که بتواند به‌صورت هدفمند و بدون تکیه‌بر مقیاس‌های متغیری مثل پرسشنامه، بیماری‌های ذهنی را کشف کند. جک کاسنتینو، مدیرعامل مدی بیو، می‌گوید:

مشکل سلامت ذهنی این است که هیچ تشخیص هدفمندی برای آن وجود ندارد؛ مردم با مجموعه‌ای از توصیه‌ها، آموزش یا دارو به خانه برمی‌گردند.

 

فلپس

 

اما مدی‌بیو از رویکرد متفاوتی استفاده می‌کند: این شرکت از تلفن‌ها و ساعت‌های هوشمند به‌عنوان وسیله‌ای برای جمع‌آوری داده‌ها بر اساس معیارهای سلامتی قابل‌اندازه‌گیری مثل ضربان قلب و خواب استفاده می‌کند. داده‌ها در اپلیکیشن وارد می‌شوند و یک امتیاز عددی را نمایش می‌دهند؛ این امتیاز مشخص می‌کند که آیا شخص در شرف قرارگیری در دوره‌ای پر استرس یا آسیب‌پذیری ذهنی است یا خیر. یک نسخه از اپلیکیشن مدی‌بیو در حال حاضر در دسترس مشتری‌ها قرار دارد؛ اما این شرکت در حال کار روی یک نسخه‌ی پیشرفته‌تر از این اپلیکیشن است که می‌تواند افسردگی را تشخیص دهد. افسردگی دلیل عمده‌ی ناتوانی‌ در سراسر دنیا و از اصلی ترین عوامل خودکشی است. مدی‌بیو این نسخه‌ی جدید را اوایل ماه جولای سال جاری (اواسط تیرماه) به سازمان غذا و داروی ایالات‌متحده ارائه کرد.

شرکت‌های دیگر هم به دنبال بررسی روش‌های هدفمند برای تشخیص بیماری‌های ذهنی و درنتیجه اقدامات زودرس هستند. شرکت Mindstrong health استارتاپی تحت سرپرستی تام اینسل است که از طریق جمع‌آوری اطلاعات در مورد نحوه‌ی تایپ کردن، لمس صفحه یا لغزاندن دست روی تلفن هوشمند، بیماری‌های روانی را تشخیص می‌دهد. اینسل می‌گوید:

برخلاف معیارهای موجود برای بیماری‌های دیابت یا فشارخون امروزه مقیاس‌های قابل‌اندازه‌گیری و دقیقی برای بهداشت روانی وجود ندارد؛ بنابراین این سؤال مطرح می‌شود که آیا می‌توانیم این پلتفرم را برای درمان مبتنی بر اندازه‌گیری بسازیم؟

به عقیده‌ی Medibio و Mindstrong پاسخ بله است.

 

جایگزینی برای تشخیص وضعیت ابر خاکستری

 

بیماری‌های روان‌شناختی مشکلاتی دارند که آن‌ها را از دیگر بیماری‌های مزمن متمایز می‌سازد. این بیماری‌ها نامرئی هستند، بنابراین تشخیص آن‌ها دشوار است. مراجعه به یک متخصص هزینه‌بر و زمان‌بر است. بسیاری از بیماری‌های روانی عارضه‌ای و مقطعی هستند، یعنی باقدرت و به‌صورت ناگهانی ظاهر می‌شوند و سپس ناپدید می‌شوند. Mindstrong و Medibio هر دو بر این اساس عمل می‌کنند که سیستم بهداشت و درمان فعلی از پاسخگویی به تقاضای بالای خدمات بهداشت روانی ناتوان است. اینسل می‌گوید:

این سیستم یک سیستم کاملا واکنشی و بحران‌محور و فاقد درمان مبتنی بر اندازه‌گیری است. هدف ما حل این مشکل در چهار سال آینده است.

این شرکت‌ها در تلاش‌اند تا تمام این مشکلات را با ابزارهایی حل کنند که تعامل بین بیمار و روان‌پزشک را دو برابر کنند. مدی‌بیو بر اساس داده‌های بیومتریک دستگاه‌های پوشیدنی عمل می‌کند درحالی‌که mindstrong از داده‌های رفتاری تلفن همراه استفاده می‌کند. هدف هر دو تأکید بر ماهیت موضوعی تشخیص‌ها است، تشخیص‌های کنونی شامل پرسشنامه‌ها به‌شدت متغیر و زمان‌بر است که اغلب افراد حداقل یک‌بار در ملاقات با روانشناس با آن روبه‌رو شده‌اند. آرکی دفیلو، سرپرست پزشکی مدی بیو می‌گوید:

می‌توانید افسردگی را ببینید یا لمس کنید؟ خیر، شما به پزشک مراجعه می‌کنید و آن‌ها بر اساس یک مجموعه سؤال افسردگی را تشخیص می‌دهند. در این مرحله حس می‌کنید در یک ابر خاکستری قرار دارید و فکر می‌کنید افسردگی به چه معنی است؟

هر دو ابزار به داده‌های سخت وابسته هستند و می‌توان از طریق یک اپلیکیشن تلفن هوشمند به آن‌ها دسترسی پیدا کرد.

 

دسترسی مشتری به محصول

 

اپلیکیشن فعلی مدی‌بیو به نام Inform یک تصویر فوری از وضعیت روانی کاربران را به آن‌ها نمایش می‌دهد. این وضعیت از امتیاز یک تا ۱۰۰ و بر اساس ضربان قلب و داده‌های خواب ضبط‌شده از اپل واچ، فیت‌ بیت یا مچ بند تناسب اندام گارمین به دست می‌آید. ضربان قلب سریع‌تر از نرمال و خواب آشفته یا بیش از حد می‌تواند نشانه‌ی سطوح بالای استرس باشد. کاسنتینو بر مثال مایکل فلپس تأکید می‌کند که در مقطعی از افسردگی، بیش از ۲۴ ساعت بی‌وقفه می‌خوابید. به گفته‌ی کاسنتینو:

مایکل به من گفت وقتی در دوره های افسردگی به اتاق خواب خود می‌رفت، نزدیک به ۳۰ ساعت می‌خوابید و هیچ‌کس از این موضوع مطلع نبود. این باعث شد به بررسی عملکرد خواب افراد مختلف بپردازم.

 

اپلیکیشن

 

اپلیکیشن Inform برای مشتری‌های عمومی با خدمات اشتراک‌گذاری ۹.۹۹ دلار در ماه یا ۹۹ دلار در سال در دسترس است. کارفرماها می‌توانند آن را به قیمت ۵ دلار برای هر کارمند تهیه کنند.

مدی‌بیو قصد دارد اپلیکیشن بعدی خود به نام Index را برای ردیابی بیمارهای مبتلا به افسردگی، اضطراب یا PTSD عرضه کند. این اپلیکیشن به کاربرها امکان می‌دهد حتی در شرایط دور از دسترس پزشک یا خارج از برنامه‌ی درمانی خود وضعیت علائم خود را بررسی کنند. این شرکت امیدوار است این برنامه برای افرادی که به دنبال منبع پشتیبانی خارج از کلینیک یا مطب پزشک هستند، مفید واقع شود؛  اما در درجه‌ی اول برای این کار به تصویب و مجوز FDA نیاز است.

 

کاربر، خارج از دوره درمان هم می‌تواند وضعیت خود را بررسی کند

 

افراد با استفاده از Index می‌توانند داده‌های بیومتریک خود را با دیگران ازجمله روان‌پزشک، اعضای خانواده یا دوستان خود به اشتراک بگذارند؛ بنابراین اپلیکیشن Index می‌تواند ارتباط شخص با گروه یا جامعه‌ی موردنظر او را فراهم کند، این کار به افراد کمک می‌کند احساساتی مثل انزوا را که اغلب با افسردگی همراه است، رفع کنند. به گفته‌ی کاسنتینو مشتری‌ها برای اطمینان از حریم شخصی خود می‌توانند به‌طور کامل پروفایل و داده‌های گذشته‌ی خود را حذف کنند. پس از خبر افزایش نرخ خودکشی، کاسنتینو ترغیب شد Index را به مشتری‌ها ارائه دهد. نرخ خودکشی بین سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۱۶، بر اساس جدیدترین داده‌ها از مراکز پیشگیری و کنترل بیماری تا ۳۰ درصد افزایش یافته است. به گفته‌ی کاسنتینو این یک تمرین و آزمایش آکادمیک نیست؛ بلکه تلاشی برای ارائه‌ی یک محصول به بیمارها است.

 

فنوتیپ دیجیتالی

 

استارتاپ دوساله‌ی  Mindstrong Health در سیلیکون ولی هنوز نسخه‌ی نهایی اپلیکیشن خود را در اختیار مشتریان قرار نداده است؛ اما این اپلیکیشن فعلا به صورت آزمایشی اجرا شده و مدت زمان یافتن یک سوژه‌ از یک لیست (برای مثال لیست تماس)، روش لغزاندن دست روی صفحه و سرعت تایپ را بررسی می‌کند. این شرکت به این فرآیند فنوتیپ دیجیتالی می‌‌گوید. به گفته‌ی اینسل این روش یک روش هدفمند و کنش‌پذیر برای بررسی تفکر شما است و از فناوری پرکاربرد این روزها برای دستیابی به این اطلاعات استفاده می‌کند.

 

فنوتیپ

 

Mindstrong هنوز روش استفاده از تلفن همراه برای تشخیص یک شرایط مشخص را بیان نکرده و در حال بررسی مسیر محصول خود است؛ اما به نقل از اینسل، Mindstrong نسخه‌ی اولیه‌ی این اپلیکیشن را در اختیار یک گروه داخلی از روان‌پزشک‌ها و مددکارهای اجتماعی قرار خواهد داد. این گروه که با صدها بیمار کار می‌کنند می‌توانند با نمونه‌های واقعی عملکرد این اپلیکیشن را بررسی کنند. اینسل که Mindstrong را یک شرکت بهداشت و درمان می‌داند دراین‌باره می‌گوید:

بخشی از درمان بیماری‌ روانی، عملکرد بهتر در تشخیص بیماری است؛ اما این کل ماجرا نیست. ما باید به روش مداخله و انحصاری کردن این ریسک‌ها هم پی ببریم. ما محصول می‌سازیم اما خود را یک شرکت فناوری نمی‌دانیم. هدف اصلی ما تمرکز بر تحول بهداشت و درمان است.

بیمه‌ی سلامت و شرکت‌های داروسازی در این چشم‌انداز وارد شده‌اند؛ Mindstrong هم با Optum و دیگر ارائه‌کنندگان بیمه و هم شرکت‌های داروسازی تاکدا و بلک تورن تراپ شراکت کرده است. این دو شرکت به پتانسیل این اپلیکیشن در کمک به ارزیابی سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر داروها نسبت به روش‌های فعلی علاقه‌مند هستند. اینسل می‌گوید:

استقبال شرکت‌های داروسازی از این محصول عجیب نیست؛ بلکه می‌تواند مسیر خوبی برای اندازه‌گیری خروجی‌ها را در اختیار آن‌ها بگذارد که با هزینه‌ی کمتری هم همراه است.

 

تعادل پژوهش و تقاضای فزاینده

 

Mindstrong و Medibio هر دو از رهبری علمی قوی برخوردار بوده و برای بررسی محصولات خود قبل از عرضه به بازار عمومی، به‌شدت به پژوهش وابسته هستند. اینسل به مدت ۱۳ سال به هدایت مؤسسه‌ی ملی بهداشت روانی پرداخته است و Mindstrong هم حداقل نه آزمایش پزشکی را برای اصلاح ابزار تشخیصی خود در نظر می‌گیرد. بعضی از این ابزارها از طریق پایگاه داده‌ی آزمایش‌های پزشکی عمومی دولتی در دسترس هستند.

هیئت مشاورین Medibio شامل افرادی مثل فرانکلین پرندرگاست، استاد داروشناسی در کلینیک مایو و عضو سابق کمیته‌ی اجرایی کلینیک مایو است. این شرکت همین‌طور در حال انجام پژوهش‌های امیدبخش برای ارزیابی اپلیکیشن جدید خود (Index) است. اگرچه هیچ‌کدام از مقاله‌ها هنوز شکل عمومی به خود نگرفته‌اند؛ اما این شرکت شراکت پژوهشی خود را با چند دانشگاه پیشرو از جمله جان هاپکینز، ایموری و اوتاوا اعلام کرده است. اینسل و کاسنتینو هر دو می‌خواهند از این نوع پژوهش برای پیشرفت سریع‌تر استفاده کنند. اینسل می‌گوید، پس از سی سال، رسیدن به مرحله‌ی طراحی، ساخت و سرعت بالای کار بسیار هیجان‌انگیز است. مایکل فلپس که از اپلیکیشن Inform شرکت مدی‌بیو استفاده کرده است معتقد است زمان‌بندی شرکت نمی‌تواند بهتر از این باشد. فلپس در کنفرانس مطبوعاتی خود گفت:

برای بسیاری از افراد، سلامت روانی اهمیت زیادی ندارد و جنبه‌ی تحلیلی داده‌ها تاکنون مخفی مانده است.

بالا