درحالیکه صنعت سلامت به آرامی و تدریجی با فناوری و تکنولوژی توام شده‌است اما طی سالیان گذشته شاهد تغییرات چشمگیری در این صنعت بوده‌ایم. همچنین انتظار می‌رود درآمد بازار دیحیتال سلامت تا سال 2020 به 206 میلیارد دلارنیز برسد. کمپانی‌ها و شرکت‌های شاخص و برجسته عملکرد خود را با مفهوم دیجیتال تعریف می‌کنند و همچنین عملکرد اصلی خود را به صورت مشتری محور نزدیک‌تر کرده‌اند.

 

بررسی این روند‌ها برای کسب‌وکارها و همچنین کارآفرینان بسیار مفید است چراکه با جستجو کردن و یافتن روش‌ها و راه‌های جدید، عملکرد خود را می‌توانند بهبود بخشند و با استفاده از تکنولوژی به بهره‌برداری بیشتری برسند.

 

 در این مقاله به بررسی تکنولوژی سلامت می‌پردازیم:

 

تله مدیسین یا پزشکی از راه دور

یکی از مباحثی که سریعترین تغییرات را با سیر تکاملی خود در ایالات متحد آمریکا به خود اختصاص داده‌است، بحث پزشکی از راه دور است. در کشورهای بزرگی که دسترسی به پزشکان یا ارائه دهندگان خدمات سلامت محدود است، “پزشکی از راه دور” بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. این مبحث با فراهم آوردن دسترسی برای بیماران حتی به متخصصین، فرآیند تشخیص و درمان را بهبود بخشیده‌است. این درحالیست که دسترسی به پرونده‌های الکترونیکی در این روش نیز آسان‌تر از فرستادن اسناد برای متخصصین است. پلتفرم تبادل اطلاعات می‌تواند جز یکی از موارد استفاده ازهمان پزشکی از راه دور باشد. برای مثال، بیمارستان‌ها برای کاهش نرخ پذیرش مجدد می‌توانند از مانیتورینگ بلادرنگ بیماران خارج از بیمارستان یا ترخیص شده استفاده کنند.

 

در نمودار زیر میزان رشد استفاده از تله مدیسین طی سالیان اخیر قابل مشاهده‌است.

 

اینترنت اشیا پزشکی یا (IOMT)

دستگاه‌های مختلف و برنامه‌های تلفن همراه امروزه نقش مهمی را درجلوگیری از بیماری‌های مزمن دارند. با توسعه و پیشرفته‌سازی تکنولوژی اینترنت اشیا، همراه با پزشکی از راه دور و سلامت از راه دور نوعی جدید از اینترنت اشیا پزشکی به مرحله ظهور رسیده‌است. این تکنولوژی می‌تواند شامل استفاده از تجهیزات پوشیدنی باشد مانند مانیتورهای ثبت سیگنال‌های قلبی باشد. همچنین از این طریق می‌توان بسیاری دیگر از اندازه‌گیری‌ها را مانند دمای پوست، سطح گلوکز و فشارخون را نیزاندازه گرفت.

 

طبق تحقیقات انجام شده در سال 2017، نزدیک به 60 درصد از فعالیت‌های حوزه سلامت منطبق با تکنولوژی اینترنت اشیا بوده‌است. این تکنولوژی می‌تواند موجب بهبود و ارتقا هرچیزی در صنعت سلامت، از تجربه بیمار تا سودآوری باشد. همچنین انتظار می‌رود نزدیک به 20 تا 30 میلیارد دستگاه مربوط به اینترنت اشیا پزشکی تا سال 2020 مشاهده شود و همچنین طبق گزارشات انتظار می‌رود تا سال 2021 بازار اینترنت اشیا موفق به کسب درآمد به میزان 136 میلیارد دلار برسد. با ورود روش‌های نوین رساندن داروها به بدن، مانند نخستین قرص هوشمند که در سال 2017 موفق به کسب تاییدیه از سازمان غذا و دارو آمریکا شد، گزینه‌های بسیاری برای ارائه خدمات سلامت به صورت موثرتر ایجاد شد.

 

اما همچنان، یکی از مهم‌ترین چالش‌های اینترنت اشیا پزشکی، ارائه ارتباط موثر با دستگاه است. بسیاری از تولیدکنندگان از پروتکل‌های اختصاصی خود برای ارتباط با دستگاه خود استفاده می‌کنند اما همچنان این روش نیز می‌تواند مشکلاتی را به وجود بیاورد مخصوصا زمانی که حجم اطلاعات بیشتری را می‌خواهند دریافت کنند. در مجموع حفظ و فرستادن اطلاعات امری مهم و چالشی بزرگ برای تکنولوژی اینترنت اشیاست چراکه در مرحله حفظ داده‌ها در گوشی همراه، ممکن است بسیاری از این داده‌ها از بین بروند.

 

 در اینجا اینفوگرافی یکی از کمپانی‌های تولید دارو هوشمند را مشاهده می‌کنید:

 

 

رایانش ابری در سلامت

انواع مختلفی از سیستم‌های مبتنی بر ابر به صورت عمومی، همگانی، اختصاصی وجود دارد که در راستای هدف اشتراک فایل‌های بزرگ و پرحجم مورد استفاده قرار گرفته‌است. سازمان‌های سلامت و درمان در حال تلاش برای طراحی و ساخت زیرساخت‌هایی هستند که بتوانند از طریق این سیستم به نیازهای خود پاسخ دهند. در حال حاضر سیستم‌های مبتنی بر ابر انتخابی جذاب برای فناوری سلامت دیجیتال است.

 

هم بیماران و هم پزشکان برای دسترسی به پرونده الکترونیک به این سیستم تمایل دارند چراکه مراحل مشاوره را می‌تواند راحت‌تر کند. این تکنولوژی همراه با برنامه‌های پزشکی از راه دور تقاضا بیشتری را برای پیام‌رسانی‌های آنلاین و آفلاین دارد. همچنین استفاده از ویدیو برای مشاوره آنلاین فشار را برای استفاده از راه‌اندازی WAN که بسیار سریع و امن و پایدار است، ایجاد می‌کند. در یک محیط ابر، هر مرحله از فرایند باید با احتیاط نظارت شود. هنگام صحبت با ارائه دهندگان خدمات میزبانی هاست وب، سازمان ها باید نیازهایشان را به روشنی بیان کنند. ارائه دهندگان متعدد به این نتیجه رسیده اند که در حال حاضر به طور خاص به نیاز سازمان‌هایی که نیازهای HIPAA را برآورده می کنند، تامین می شود.

 

سیستم‌های مبتنی بر ابر عمومی می‌تواند برای دسترسی یابی به حجمی از اطلاعات باشد. همچنین از سیستم‌های مبتنی بر ابر خصوصی می‌توان برای اطلاعات محرمانه‌تر استفاده کرد.

 

واقعیت افزوده، مجازی و ترکیبی (AR/VR/MR) در سلامت

توسعه و پیشرفت مبحث واقعیت افزوده، مجازی و ترکیبی خصوصا در صنعت سلامت، موجب پیشرفت و توسعه تکنولوژی سلامت شده‌است.شاید خیلی با این مباحث آشنایی نداشته باشید، دراینجا مقداری به بررسی این مباحث می‌پردازیم.

 

* واقعیت افزوده یا  (Augmented Reality)

تکنولوژی واقعیت افزوده، در ساده‌ترین شکل به اضافه کردن امکانات و اطلاعاتی بر روی یک تصویر یا فیلم واقعی از محیط اطراف می‌گویند. مانند اضافه کردن صدا و موزیک به یک تصویر یا یک فیلمیست که از اتاق خود گرفته‌اید. دقیقا مثال آن می‌تواند اضافه کردن موزیک هنگام تدوین یک فیلم سینماییست.

 

 

* واقعیت مجازی یا  (Virtual Reality)

این تکنولوژی، ساخت و تولید تصویر یا فیلم توسط کامپیوتراست. به عبارت دیگر، ساخت محیطی توسط کامپیوتر و قرار دادن محیط مجازی در جلوی چشمان کاربربرای تعامل انسان با واقعیت مجازی است که اغلب این تعامل از طریق یک هدست و یک سیستم شبیه به عینک بر روی چشمان اتفاق میفتد.

 

 

* و اما واقعیت ترکیبی یا  (Mixed Reality)

این تکنولوژی، ترکیبی از واقعیت مجازی و واقعیت افزوده است و این کار را با استفاده از قراردادن تصاویر پیچیده واقعیت مجازی در محیط واقعیت افزوده انجام می‌دهد.

 

اما دنیای فیلم‌های سینمایی و بازی‌های کامپیوتری تنها بازارهای استفاده‌ کننده‌های AR و VR یا MR نیست، بلکه در دنیای سلامت و پزشکی تضمینی برای توسعه این تکنولوژی وجود دارد. این تکنولوژی در سلامت راه‌حل‌های بصری ای ارائه می‌دهد که موجب تحولات بزرگی در صنعت سلامت خواهد شد. این تکنولوژی با ارائه اطلاعات 3D در صحنه‌ها و محیط‌های واقعی ، امکان‌ دسترسی به داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز به جراحان و پزشکان را ایجاد می‌کند. همچنین پزشکان می توانند داده‌های به دست‌آمده در واقعیت افزوده را با آنچه که در دنیای واقعی می بینند مقایسه کنند تا علاوه بر تشخیص بهتر، برنامه‌ریزی مناسبی برای درمان نیز ارائه دهند. صنعت سلامت و بهداشت و درمان، توانایی تبدیل شدن به یکی از زمینه‌های موثر در تکنولوژی AR، VR و MR را دارد.

 

 

الگوریتم هوش مصنوعی یا (Al) در سلامت

این تکنولوژی یکی از فناوری نوظهور و جدید در سلامت است. دستگاه ها و ماشین‌های هوش مصنوعی که توانایی پردازش اطلاعات را دارند، با بررسی و انطباق این اطلاعات و داده‌ها با الگوهای وارد شده به خود، فرآیند تصمیم گیری را به شیوه ای مشابه آنچه که انسان انجام می دهد، انجام می‌دهد که موجب ایجاد یک بخش کاملا جدید از فناوری‌های نوین و نوآورانه شده است. برنامه های کاربردی AI می تواند سرعت و دقت روند تشخیص را بهبود بخشد. همچنین با تجزیه و تحلیل می‌توانند رویکردها و نتایح اولیه روش‌های درمانی را شناسایی کنند. این درحالیست که از الگوریتم‌های یادگیری ماشین نیز برای بی خطر بودن تعاملات شیمیایی و بیولوژیکی در فرآیند کشف مواد دارویی استفاده می‌کنند و داروهای جدید را به بازار عرضه می کنند.

 

سازمان سلامت غذا و دارو ایالت آمریکا اخیرا اولین دستگاهی که مبتنی بر الگوریتم هوش مصنوعی برای بهبود فرآیند تشخیص بیماری‌های چشم با بررسی عکس‌های شبکیه بوده‌است را تایید کرده‌است. تصاویر با کیفیت بالا آپلود می شوند و سپس توسط الگوریتم به منظور تشخیص نشانه‌های رتینوپاتی دیابتی مورد بررسی قرار‌ می‌گیرند. این اختلال توسط بخش نرم افزاری دستگاه با صحت 87% و در تشخیص افراد سالم با صحت 90% انجام شده‌است.‌

 

این تکنولوژی و فناوری‌های دیگر در صورت ترکیب شدن نیز توانایی ایجاد تحولی بزرگ در سلامت را دارند. سیستم های تلفن همراه و سیستم های IOMT و همچنین الگوریتم هوش مصنوعی، اکوسیستمی را می‌توانند تشکیل دهند که در آن بسیار به هم ارتباط دارند.

 

در استفاده از این تکنولوژی بررسی میزان صحت و خروجی مطلوی بسیار حائز اهمیت است.

 

 چت‌بات‌ها

احتمالا تاکنون فیلم‌های سینمایی‌ای را دیده‌اید که در آن به جای رفتن به سایت هواشناسی برای پیش‌بینی وضعیت هوا، از یک بات درباره آن سوال می‌پرسند که صدای آن در محیط خانه‌شان بدون وجود فیزیکی شنیده می‌شود. این بات‌ها در حال پیشرفت و توسعه هستند که می‌توانند تمامی زندگی انسان‌هارا متحول کنند. البته ساخت انواع روبات‌های سخنگو از دهه‌های پیشین نیز مورد توجه بود اما چیزی که امروزه غول‌های تکنولوژی به دنبال آن هستند بسیار پیچیده‌تر اند.

 

در صنعت سلامت، استفاده از این تکنولوژی و ساخت بات‌های متنوع برای پاسخ‌دهی مشکلات و سوالات بیماران خصوصا سوالات ابتدایی آنان برای تشخیص زمینه بیماری خود بسیار مورد توجه قرار خواهد‌ گرفت.

 

چت‌بات‌ها در حال حاضر انقلابی در دنیای کسب‌وکارها ایجاد کرده‌اند و انتظار می‌رود که موجب بخش بزرگی از تحولات دیجیتال در سلامت نیز باشند. هرچند سیستم‌های خودکار نباید جایگزینی برای نظرات حرفه‌ای و تخصصی کارشناسان باشد، چراکه خطرات در سلامت باید جدی‌تر گرفته شوند.