تاثیر پیشرفت و توسعه‌ی فناوری دیجیتال در دوران کنونی بر کسی پوشیده نیست و جنبه‌های مختلف زندگی روزمره‌ی افراد به‌شکل گسترده‌ای تحت تاثیر این تغییر قرار گرفته‌اند. حوزه‌ی سلامت با وجود مقاومت اولیه، به تدریج به سمت تغییر ساختار و استفاده از فناوری‌های نوین دیجیتالی حرکت کرد چنانکه پیش‌بینی‌ها و تخمین‌های متعدد نشان می‌دهند که تا پایان سال ۲۰۳۰ ساختار سیستم سلامت به‌صورت بنیادین متحول خواهد شد.
بیمارستان‌ها به‌عنوان مهم‌ترین بخش از سیستم سلامت از این تغییرات مصون نیستند. در سیستم کنونی سلامت، بیمارستان‌ها تنها مراکزی هستند که تمامی خدمات مورد نیاز برای تشخیص بیماری و نگهداری و درمان بیماران را به‌طور جامع فراهم آورده‌اند و در عین حال جدیدترین تجهیزات و خدمات تخصصی شامل تجهیزات تصویربرداری پزشکی، آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک و اتاق‌های عمل جراحی و بخش‌های مراقبت ویژه را به بیماران و مراجعه‌کنندگان ارائه می‌دهند. این ویژگی‌ها در کنار آموزش کادر درمان به‌ویژه پزشکان، بیمارستان را به مهم‌ترین بخش سیستم سلامت تبدیل نموده و جایگاه آن را در میان افراد جامعه بالا برده است.
بیمارستان و تعامل با بیماران
سیستم سلامت در حال حاضر با چالش‌های متعددی روبرو است. تامین هزینه‌های سرسام‌آور تجهیزات نوین و کادر درمان برای ارائه‌ی جدیدترین و بروزترین خدمات پزشکی از یک سو و تعامل بهینه و موثر با بیماران و مراجعه‌کنندگان به منظور تامین نیازهای مرتبط با سلامت این افراد از سوی دیگر، چالش‌های متعددی را پیش روی مدیران ارشد بیمارستان قرار داده است.
با تکیه بر فناوری‌ها و تجهیزات نوین کنونی بخشی از فرایندهای درمانی بدون نیاز به بستری و به‌صورت سرپایی انجام می‌گردد. از سوی دیگر بیماران معمولا ترجیح می‌دهند تا کمترین زمان ممکن را در بیمارستان بگذرانند و خدمات درمانی را در محیط آشنای منزل دریافت کنند.
امروزه و با افزایش روزافزون جمعیت بالای ۶۵ سال جهان و بالا رفتن آمار افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن این مسئله اهمیت ویژه پیدا می‌کند، چرا که بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن نیازمند مراقبت‌های طولانی‌مدت، بررسی مداوم نشانگرهای مرتبط سلامت، تغییر سبک زندگی و مداخله‌ی به‌موقع کادر درمان هستند.
مطابق با آمار CVSHealth در ایالات متحده آمریکا بیش از ۸۰٪ از جمعیت افراد بالای ۶۵ سال در آمریکا به یک بیماری مزمن مبتلا هستند و حدود ۶۸٪ از آن‌ها از دو یا تعداد بیشتری بیماری مزمن رنج می‌برند و به‌طور مداوم به خدمات کادر درمان نیاز خواهند داشت. این آمار به خوبی نشان می‌دهد که مدیریت بهینه‌ی خدمات درمان در بیمارستان نیازمند تعامل گسترده با بیمار است.
تجربه‌ی کنونی در برخورد با بیماری COVID-19 و همه‌گیری جهانی نیز ثابت کرد که در شرایط بحرانی و کمبود منابع، مدیریت وضعیت سلامت افراد و کاهش نیاز به حضور در محیط بیمارستانی از اهمیتی حیاتی برخوردار است. البته این مسئله در کشورهای در حال توسعه که به نسبت جمعیت تحت پوشش خود با کمبود تخت‌های بیمارستانی و تجهیزات پزشکی مواجه هستند، یک چالش دائمی و تمام‌وقت است.
با درنظر گرفتن این چارچوب و شرایط کنونی سیستم درمان، اهمیت فناوری‌های نوین و مفهوم سلامت دیجیتال بیش از پیش نمایان می‌شود. فناوری‌های دیجیتال با فراهم آوردن امکان تحلیل داده‌های کلان پزشکی، کمک به افزایش سرعت و دقت تصمیم‌گیری، تسهیل در انجام وظایف کادر درمان، بهبود ارائه‌ی خدمات به بیماران و امکان ارتباط و پایش مداوم بیمار در محیط خارج از بیمارستان، تعامل موثر و مداوم پزشک و بیمار را ممکن می‌سازند.
مراقبت بیمار محور، مهم‌ترین اصل در سلامت دیجیتال
زمانی که صحبت از تحول سلامت دیجیتال به میان می‌آید، منظور تغییری بنیادین و تحول‌آفرین در رویکرد سیستم در برخورد با وضعیت سلامت جامعه، فرایند تشخیص و درمان و تعاملات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی آن است.
فرایند درمان و بازگشت بیمار به شرایط بهینه زندگی به‌ویژه در مورد بیماری‌های مزمن، یک فرایند همه جانبه است و تنها به تجربه‌ی بیمار از بیمارستان محدود نمی‌شود. شرایط زندگی هر فرد، نیازهای ویژه‌ی وی و مراقبت‌هایی که پس از خروج از بیمارستان نیاز دارد متفاوت و منحصربفرد است.
فناوری‌های دیجیتال با قابلیت منحصر بفردی که در جمع‌آوری و تحلیل داده و استخراج اطلاعات تصمیم‌ساز دارند به کادر درمان کمک می‌کنند تا بهترین درمان را به صورت اختصاصی برای هر فرد ارائه نمایند. در این رویکرد، هدف ایجاد بهترین و کامل‌ترین تجربه برای بیمار است تا بتواند در سریع‌ترین زمان ممکن بهبود یابد و به زندگی عادی خود بازگردد.
از سوی دیگر، فناوری‌های دیجیتال امکان دسترسی به اطلاعات بروز پزشکی و کنترل وضعیت سلامت را برای افراد جامعه فراهم کرده است. نسل جدید بیماران با تکیه بر این توانایی‌ها کنترل سلامت خود را در دست گرفته است و انتظار دارد در فرایند تصمیم‌گیری برای روند درمان دخالت مستقیم داشته باشد، مسئله‌ای که تا چند سال پیش به هیچ وجه برای کادر درمان قابل قبول نبود.
با توجه به نکات گفته شده می‌توان دریافت که این تغییر تمرکز از فرایند و کادر درمان به سمت بیماران، نقش بیمارستان‌ها در سیستم سلامت را به‌طور بنیادین متحول می‌سازد. بیمارستان‌ها در عصر سلامت دیجیتال در طول فرایند درمان یعنی پیش از بستری، دوره‌ی درمان و دوره‌ی بهبودی نقشی تعیین‌کننده ایفا خواهند کرد و این مهم تنها با تکیه بر کاربرد فناوری دیجیتال در سلامت ممکن خواهد بود.
روندهای تکنولوژی که آینده بیمارستان‌ها را متحول می‌سازد
همانگونه که گفته شد، تغییر ساختار بیمارستان‌ها و حرکت به سمت ایجاد بیمارستان‌های دیجیتال، با تکیه بر پیشرفت‌های نوین در حوزه‌ی فناوری‌های دیجیتال امکان‌پذیر خواهد بود. در این بخش سعی شده است مهم‌ترین تاثیر فناوری‌های دیجیتال نوین بر عملکرد و کارکرد بیمارستان در سیستم سلامت معرفی و بررسی شوند.
بلاک‌چین و تکنولوژی دفتر کل توزیع شده
مدیریت اطلاعات و تشکیل پرونده سلامت الکترونیک بیمار
استفاده از پرونده‌ی الکترونیکی بیمار، مدت‌هاست که به‌عنوان بخشی از تحول دیجیتال سیستم سلامت مطرح شده اما پیاده‌سازی آن چندان موفقیت‌آمیز نبوده است. ایجاد پایگاه ملی پرونده‌های سلامت الکترونیکی بیماران، اولین و مهم‌ترین قدم در تشکیل یک اکوسیستم سلامت دیجیتال مبتنی بر پزشکی شخصی‌سازی شده است. پرونده‌ی هر بیمار باید شامل تمام اطلاعات مرتبط با سلامت شامل مشاوره با پزشکان و متخصصان مختلف، پیشینه‌ی بستری در بیمارستان، داروهای تجویز شده، سوابق بیماری و تمامی اطلاعات ثبت شده توسط حسگرها، گجت‌های پوشیدنی و دستگاه‌هایی باشد که با هدف ثبت علائم بیمار طراحی شده‌اند. این داده‌ها شامل مهم‌ترین اطلاعات سلامت بیمار هستند و حفظ امنیت داده و رعایت مسائل قانونی مرتبط با حریم خصوصی افراد از این رو بسیار اهمیت دارد.
تکنولوژی بلاک‌چین با ایجاد زنجیره‌ی امن داده، افزون‌بر ایجاد یک پایگاه داده‌ی ایمن، کنترل اطلاعات را به‌طور کامل در اختیار بیمار قرار می‌دهد و این بیمار است که تصمیم می‌گیرد کدام بخش از اطلاعات شخصی خود را در اختیار پزشک یا شرکت‌های دارویی و تحقیقاتی قرار دهد و بدین ترتیب ساختار و چگونگی تعامل بیمار و پزشک را به‌طور کامل متحول می‌سازد.
زنجیره‌ی تامین دارو و نظارت کامل بر فرآیند تامین
خرید و فروش داروهای تقلبی در سطح جهانی، سالانه نزدیک به ۲۰۰ میلیارد دلار به صنعت داروسازی ضربه می‌زند (+) و یکی از بزرگترین خطرات برای سلامتی افراد جامعه هستند. افزون‌بر این، زنجیره‌ی تامین دارو به نسبت دیگر کالاها بسیار پیچیده و گسترده است و بازیگران متعددی شامل تولیدکننده، فروشنده، پزشکان، مسئولان خرید بیمارستان، سازمان‌های نظارتی و غیره در این فرایند ایفای نقش می‌کنند. این ساختار گسترده و پیچیده خود امکان تقلب و کلاهبرداری را افزایش می‌دهد. تکنولوژی بلاک‌چین با توجه به قابلیت منحصر به‌فرد خود در ایجاد یک مسیر شفاف و غیرقابل تغییر برای جریان داده می‌تواند به حل این مشکل کمک شایانی نماید. با استفاده از این تکنولوژی می‌توان تمامی فرایندها در مسیر سفارش تا تحویل دارو به بیمار شامل تایید تجویز دارو، ردیابی و تایید محصول، شناخت داروهای تقلبی، ارتباط با سازمان‌های ناظر مانند سازمان غذا و دارو و به اشتراک گذاشتن اطلاعات را به‌صورت کاملا شفاف بررسی و رصد نمود.
بیمارستان‌ها به‌عنوان یکی از بزرگترین مصرف‌کنندگان دارو می‌توانند از این تکنولوژی به بهترین شکل بهره ببرند؛ با افزودن اطلاعات مربوط به انبار دارو، تاریخ و میزان مصرف هر دارو برای بیماران افزون‌بر جلوگیری از خرید داروهای تقلبی، می‌توان از دریافت دوز مناسب از داروی تجویز شده به بیمار اطمینان یافت.
اینترنت اشیا در پزشکی (IOMT)
گجت‌ها و پوشیدنی‌ها جهت پایش مداوم بیمار
بیمارستان‌ها برای کاهش هزینه‌های مربوط به نگهداری بیماران و همچنین افزایش کیفیت زندگی افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن، از هرگونه فرایندی که به کاهش دوره‌ی بستری و اقامت بیمار در بیمارستان منجر شود، استقبال می‌کنند. از سوی دیگر بیماران مسن یا افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن باید به‌صورت مداوم پایش شوند تا در صورت مشاهده‌ی هرگونه علامت خطرزا، هرچه سریع‌تر خدمات پزشکی مناسب را دریافت نمایند.
فناوری اینترنت اشیا و حسگرهای مختلف که قابلیت ثبت علائم حیاتی افراد را دارند، امکان پایش مداوم، جمع‌آوری و تحلیل مرکزی اطلاعات مرتبط با سلامت افراد را ممکن ساخته‌اند. انواع گجت‌های پوشیدنی در فالب‌های مختلف (ساعت، حلقه، کمربند هوشمند و غیره) به پزشکان این امکان را می‌دهد تا اطلاعات جامع درباره‌ی وضعیت بیمار را به صورت کاملا یکپارچه و real-time دریافت و به‌طور مداوم بررسی نمایند. استفاده از این تکنولوژی، افزون‌بر کاهش هزینه‌ها، به افزایش کیفیت زندگی بیمار می‌انجامد و این امکان را به او می‌دهد تا در محیط زندگی معمول و در میان افراد خانواده زندگی کند.
طراحی بیمارستان هوشمند مبتنی بر فناوری اینترنت اشیا
بیمارستان هوشمند، مفهومی مبتنی بر ایجاد جریان داده و یکپارچگی و هماهنگی کامل میان بخش‌های مختلف بیمارستان با هدف بهبود تجربه‌ی درمان، کاهش هزینه‌ها و اتوماسیون گردش کار است.
بهبود تجربه‌ی درمان: فرآیند درمان معمولا پس از ترخیص از بیمارستان نیز ادامه می‌یابد و نیازمند پایبندی کامل بیمار به این درمان است. با استفاده از فناوری IOT می‌توان با فرستادن یادآورهای دوره‌ای برای استفاده‌ی به‌موقع از دارو، معاینه‌های ضروری یا زمان مناسب برای مراجعه به پزشک به بهبود تجربه‌ی درمان کمک نمود.
کاهش هزینه‌ها: بخش مهمی از هزینه‌های بیمارستان، مربوط به نگهداری تجهیزات پزشکی است؛ تجهیزاتی که به هر ترتیب دچار مشکل می‌شوند افزون‌بر تحمیل هزینه‌ی تعمیرات، ارائه‌ی خدمت به بیمار را نیز دچار مشکل می‌کنند. رصد نمودن مداوم وضعیت تجهیزات، به‌ویژه تجهیزات سرمایه‌ای و جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها در یک سیستم مرکزی می‌تواند به تشخیص به‌موقع خطاهای احتمالی و پیاده‌سازی ایده‌ی نگهداشت پیشگیرانه‌ی تجهیزات کمک نماید. این رویکرد افزون‌بر کاهش هزینه‌های تعمیرات، از مختل شدن فرایند ارائه‌ی خدمت نیز جلوگیری می‌نماید.
اتوماسیون گردش کار: استفاده از حسگرهای مختلف مانند حسگرهای حرکتی، حرارتی و دوربین‌ها می‌تواند گردش کار تجهیزات، کارکنان، ابزار و بیماران را ثبت نماید و امکان شناسایی به‌موقع معضلات مدیریت و گردش کار در بیمارستان را فراهم آورد. این اطلاعات در نهایت برای بهبود کلی عملکرد بیمارستان و بهبود تجربه‌ی کاربری (چه بیمار و چه کادر درمان) استفاده می‌شود.
تله‌مدیسین و امکان پایش از راه دور
مزایای تله‌مدیسین در فراهم آوردن امکان مشاوره‌ی آنلاین با پزشکان متخصص و برداشتن موانع جغرافیایی بر کسی پوشیده نیست. تله‌مدیسین با کاهش تعداد دفعات حضور در بیمارستان، کاهش زمان بستری (با توجه به امکان ویزیت آنلاین پزشک)، کاهش زمان رفت و آمد و مدیریت بهتر بیماری‌های مزمن به افزایش کارایی و کاهش هزینه‌های ارائه‌ی خدمات پزشکی می‌انجامد. این مزیت به‌ویژه در شرایط کنونی و در همه‌گیری ویروس کرونا بیش از پیش شناخته شده است.
یکی از مهم‌ترین کاربردهای تله‌مدیسین در بررسی شرایط اورژانسی و هدایت درست بیمار در صورت بروز مشکل است. کادر درمان می‌توانند با بررسی علائم اعلام شده توسط بیمار فرایند تریاژ را به‌صورت آنلاین انجام دهند و در صورت تشخیص شرایط اورژانسی بیمار را در مسیر درست درمان هدایت نمایند؛ بدین ترتیب با کاهش مراجعات غیرضروری به اورژانس، سرعت ارائه‌ی خدمات نیز افزایش می‌یابد. در بررسی انجام‌شده توسط انجمن تله‌مدیسین آمریکادر سال ۲۰۰۷، با استفاده از سیستم‌های تله‌مدیسین هیبرید در اورژانس، تعداد ۳۸۷۰۰۰ مراجعه‌ی غیرضروری به اورژانس حذف و منجر به کاهش ۳۲۷ میلیون دلار در هزینه‌های سالانه‌ی اورژانس گردید .
هوش مصنوعی
فرایند تصمیم‌گیری
سیستم‌های پشتیبانی از تصمیم‌گیری پزشکان یکی از مهم‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در سطح مدیریت بیمارستانی است. در این سیستم‌ها الگوریتم هوش مصنوعی با تکیه بر تحلیل اطلاعات پرونده‌ی الکترونیک بیمار و هر مجموعه داده‌ی کلان مرتبط (مانند اطلاعات میزان شیوع بیماری‌ها در هر منطقه‌ی جغرافیایی، در گروه نژادی یا جنسیتی خاص) چارچوب تصمیم‌گیری را ایجاد می‌کند که می‌تواند الگوهای پنهان و ناشناخته را تشخیص دهد. مزیت این روش نسبت به تصمیم‌گیری پزشک در این است که بر مبنای گستره‌ی وسیعی از داده‌های مستند، طراحی شده است. البته تصمیم‌گیری نهایی در مورد اجرای این فرایندها همچنان بر عهده‌ی پزشک است.
با کاربرد بیشتر سیستم هوش مصنوعی، اطلاعات بیشتری به‌دست می‌آید، از جمله مهم‌ترین این اطلاعات تصمیم نهایی اتخاذشده توسط پزشک است که سیستم تصمیم‌گیری با استفاده از این داده و در یک فرایند یادگیری نظارت‌شده (Supervised Learning)، چارچوب تصمیم‌گیری خود را بهبود می‌بخشد.
هوشمندسازی فرایندهای بیمارستانی
یکی از مهم‌ترین کاربردهای هوش مصنوعی در هوشمندسازی فرایندهای عملیاتی و مدیریتی در سطح بیمارستان است. مدیریت بیمارستانی می‌کوشد تا ضمن ارائه‌ی بهترین خدمات به بیماران، پاسخگوی بیشترین تعداد بیمار ممکن در طول روز باشد. برای این کار لازم است تا تمام فرایندهای اداری بیمارستان از دریافت وقت مشاوره، انتظار بیمار، مدت زمان مشاوره، فرایند اداری مربوط به بستری و ترخیص و غیره با بهترین کیفیت در کوتاه‌ترین زمان ممکن پیاده‌سازی شوند. هوش مصنوعی با جمع‌آوری تمامی اطلاعات مورد نیاز از سیستم‌های اتوماسیون اداری، به اولویت‌بندی و طبقه‌بندی فرایندها می‌پردازد و گردش کار بیمارستان را با توجه به محدودیت‌های تعریف شده، به گونه‌ای تغییر می‌دهد که مدت زمان انجام فرایندها به کمترین مقدار ممکن کاهش یابد. افزون‌بر این، سیستم‌های مدیریتی مبتنی بر هوش مصنوعی این توانایی را دارند تا در صورت هرگونه تغییر در برنامه یا بحران پیش‌بینی نشده، بهترین روش جایگزین برای حفظ عملکرد و کارایی کل سیستم را طراحی و پیشنهاد دهند.
واقعیت افزوده
آموزش و شبیه‌سازی فرایندهای پزشکی
یکی از مهم‌ترین کارکردهای بیمارستان، آموزش عملی پروسیجرهای پزشکی به دانشجویان است. فناوری واقعیت افزوده می‌تواند با شبیه‌سازی کامل پروسیجرهای مهم پزشکی همچون جراحی، به آموزش بهتر و دقیق‌تر دانشجویان کمک کند و زمان لازم برای آموزش اولیه را به‌طور قابل ملاحظه‌ای کاهش دهد.
واقعیت افزوده به عنوان بخشی از فرایند ریکاوری
بسیاری از بیماران پس از گذراندن دوره‌ی حاد بیماری، برای بهبودی کامل و بازگشت به زندگی عادی باید دوره‌ی فیزیوتراپی و بازتوانبخشی را بگذرانند. ماندن در محیط بیمارستان و طولانی شدن فرایند بستری افزون‌بر اثر منفی روی وضعیت سلامت روان بیمار، وی را در معرض ابتلا به عفونت‌های بیمارستانی قرار می‌دهد. واقعیت افزوده این امکان را فراهم می‌آورد تا بیمار بخشی از این فرایند کمابیش طولانی فیزبوتراپی را در منزل شخصی خود طی نماید. این رویکرد ضمن حفظ روحیه‌ی بیمار، میزان مراجعه‌ی وی به بیمارستان را کاهش می‌دهد و در مجموع به ایجاد تجربه‌ی مثبت درمان برای بیمار کمک قابل توجهی می‌نماید.
مدل عملکردی بیمارستان
بیمارستان‌های دیجیتال، مفهومی هستند که حول ایده‌ی درمان‌های شخصی و توانمندسازی بیمار شکل گرفته‌اند و هدف اصلی آن‌ها ایجاد یک رویکرد همه‌جانبه و بیمارمحور است که تمام فرایند درمان از پیش از پذیرش بیمار تا بهبود و معاینه‌ی دوره‌ای را در بر می‌گیرد.
در این رویکرد بیمارستان همچنان، تنها سازمانی در سیستم سلامت است که خدمات مربوط به مراقبت در شرایط حاد بیماری را ارائه می‌دهد اما با گسترش مرزهای عملکردی خود و تعامل گسترده با بیماران در شرایط زندگی روزمره، به بهبود سطح سلامت افراد جامعه‌ی تحت پوشش و مدیریت بهینه‌ی بیماری‌های مزمن کمک شایانی می‌نماید.
برای بررسی اثر تحول سلامت دیجیتال بر عملکرد بیمارستان‌ها، کارکرد این فناوری‌ها را در سه مرحله‌ی پیش از پذیرش، دوره درمان و پس از ترخیص بررسی می‌کنیم.
مرحله‌ی پیش از پذیرش
مهم‌ترین هدف در این مرحله، آگاهی‌بخشی به افراد و جمعیت تحت پوشش بیمارستان با هدف ایجاد سبک زندگی سالم، پایش اولیه‌ی وضعیت سلامت افراد و تشخیص به‌موقع مشکلات و بیماری‌ها است. خدمات مورد نیاز در این مرحله شامل اپلیکیشن‌های اطلاع‌رسانی و ثبت اطلاعات مرتبط با وضعیت عمومی سلامت افراد (مانند قد، وزن، ساعات خواب و بیداری، تاریخچه و پیشینه‌ی بیماری و غیره)، اپلیکیشن‌های مشاوره‌ی آنلاین و تله‌مدیسین، تشکیل و تکمیل پرونده‌ی الکترونیک، پایش و استخراج الگوهای پنهان از علائم افراد با تکیه بر هوش مصنوعی و اپلیکیشن‌های پشتیبان تصمیم‌گیری در مرحله‌ی تریاژ است.
مرحله‌ی دوره‌ی درمان
در این مرحله هدف اصلی، ارائه‌ی یک تجربه‌ی درمان بهینه و کارا و در کوتاه‌ترین زمان ممکن است. کیفیت خدمات ارائه‌شده به بیمار، تعامل وی با کادر درمان و دسترسی سریع و آسان به دارو و تجهیزات مورد نیاز همگی بخشی از این تجربه‌ی درمان به حساب می‌آیند. خدمات مورد نیاز در این مرحله شامل سیستم‌های پشتیبان تصمیم‌گیری برای پزشکان، بهبود گردش کار و عملکرد کادر درمان و اداری با تکیه بر هوش مصنوعی و فناوری اینترنت اشیا، زنجیره‌ی تامین دارو و تکمیل و تحلیل پرونده‌ی الکترونیک سلامت مراجعه‌کنندگان است.
مرحله‌ی پس از درمان
بیمارستان‌ها به‌منظور کاهش زمان حضور بیمار در بیمارستان و در راستای حفظ کیفیت و سطح زندگی بیماران، تلاش می‌کنند مراحل بهبودی پس از گذراندن دوره‌ی حاد بیماری را به فضای منزل بیمار منتقل و با تکیه بر فناوری‌های دیجیتال آن را مدیریت نمایند. خدمات مورد نیاز در این مرحله شامل تله‌مدیسین، واقعیت مجازی، پایش علائم با هوش مصنوعی و تامین به‌موقع دارو و تجهیزات برای بیمار است.
منبع:medleanmag
همچنین بخوانید:
نوآوری تکنولوژیک و اهمیت آن در حوزه سلامت
بیگ دیتا چه تغییراتی در صنعت سلامت رقم خواهد زد؟
اقتصاد دیجیتال و جایگاه سلامت دیجیتال در توسعه اقتصادی