تصور کنید دانشجویان پزشکی بتوانند برای مطالعه‌ی ساختار مغز، تصاویر هولوگرافیک مغز را در اتاق خود در اندازه‎ی بزرگ منعکس کنند یا پزشکان بتوانند از تصاویر هولوگرافیک در جراحی‌های پیچیده‌ی خود استفاده کنند. هولولنز بستری از ترکیب فناوری واقعیت مجازی (Virtual Reality) و واقعیت افزوده (Augmented Reality) را برای کاربرد پزشکی فراهم کرده است. ترکیب فناوری VR و AR، واقعیت ترکیبی (mixed reality) نام دارد. در این مقاله کاربردهای بستر واقعیت ترکیبی هولولنز (HoloLens) مورد بررسی قرار می‌گیرد.

بستر هولولنز در آینده‌ی پزشکی به چه شکل کاربرد دارد؟

می‌توان یک پزشک جراح را در آینده در نظر گرفت که از هولولنز در راستای آماده شدن برای یک عمل جراحی پیچیده‌ی مغز استفاده می‌کند. هولولنز تعدادی پیام برای پزشک ارسال می‌کند. پیام‌ها شامل تصاویر MRI مغز بیمار و نقاط حساس جراحی خواهد بود. همه‌ی پزشکان که در جراحی شرکت دارند دارای هدست هولولنز هستند و تصویر سه‌بعدی هولوگرافیک مغز را در اتاق در اندازه‌ی بزرگ و با جزییات مشاهده می‌کنند تا نقطه‌ای از مغز که نیاز به مداخله و جراحی است مشخص شود.

ترکیب واقعیت مجازی و واقعیت افزوده

با پیشرفت روزافزون فناوری‌های VR و AR و MR، تخیل ما به واقعیت نزدیک می‌شود. بازار دستگاه‌های واقعیت مجازی و افزوده رشد زیادی کرده است . واقعیت افزوده به کاربر اجازه می‌دهد دنیای واقعی را مشاهده کنند و اطلاعات دیجیتال را به دنیای واقعی وارد می‌کند. این در حالی است که واقعیت مجازی، ارتباط ما را از دنیای واقعی قطه می‌کند و یک محیط کاملا شبیه‌سازی شده فراهم می‌کند. واقعیت ترکیبی به فناوری AR نزدیک‌تر است. این فناوری سعی دارد محیطی مصنوعی را به دنیای واقعی بیافزاید. در فناوری MR، این فناوری با محیط پیرامون تعامل دارد و بر اساس محیط پیرامون، اطلاعات دیجیتال را به نمایش می‌گذارد.

مقایسه‌ی هدست هلولنز و عینک گوگل

معروف‌ترین بستر برای واقعیت افزوده، عینگ گوگل است در حالی که برای فناوری واقعیت ترکیبی هدست Hololens سازگاری بیشتری دارد. هدست هولولنز نخستین دستگاه هولوگرافیک به شمار می‌آید که کاربر قادر است با دنیای دیجیتال در تعامل باشد. تفاوت زیادی میان گوگل گلس و هولولنز وجود دارد. با گوگل گلس می‌توان از طریق یک عینک با نمایشگر نوری، تصویربرداری و فیلم‌برداری کرد. از دستورات صوتی استفاد کرد و در محیط وب جستجو کرد. با عینک گوگل تنها یک محیط ثابت مشاهده می‌شود. در هدست Hololens محیطی که از طریق هدست قابل مشاهده است با اشیای پیرامون منطبق است.

بستر هولولنز در بخش بهداشت و درمان

همانند AR، فناوری MR نیز در زمینه‌ی بهداشت و درمان موفق عمل خواهد کرد. هولولنز برای دانشجویان پزشکی یک محیط آموزشی سه‌بعدی هولوگرافیک فراهم کرد. دانشجویان تصویر سه‌بعدی اندام بدن را در اندازه‌ی بزرگ مشاهده می‌کنند. بنابراین استخوان‌ها و رگ‌ها به وضوح مشخص است. از دیگر کاربرد این هدست در فرآیند برنامه‌ریزی پیش از جراحی، در راستای آماده شدن برای عمل جراحی است. پزشکان نقاط موردنظر برای جراحی و پیامدهای احتمالی ناشی از جراحی را از طریق این فناوری مشخص و بررسی می‌کنند. در واقع پزشکی از تصاویر دوبعدی به تصاویر سه بعدی تبدیل شده است. شرکت Scopis نخستین تعامل واقعیت ترکیبی تحت بستر هولولنز را برای انجام عمل جراحی طراحی کرده است. این شرکت مدعی است که دقت و سرعت اعمال جراحی همراه با هدست مایکروسافت بهبود یافته است.

هولولنز چشم‌اندازی به آینده

با تجربه‌ی پوشیدن هدست هولولنز به آینده سفر کنید. اگرچه این هدست هنوز کاستی‌هایی دارد. وزن هولولنز نسبتا زیاد است و شفافیت کمی دارد. همچنین نمی‌توان همراه با این هدست از عینک طبی استفاده کرد. نمایش اطلاعات دیجیتالی تنها بخشی از میدان دید کاربر را پوشش می‌دهد بنابراین کاربر می‌تواند به راحتی با هولولنز در محیط اطراف حرکت کند. عادت کردن به پنجره‌ی نمایش اطلاعات هدست و روش تعامل نمایشگر با محیط پیرامون در حالی که سر را حرکت می‌دهیم کمی مشکل است و نیاز به زمان دارد.

از کاربردهای هدست هولولنز می‌توان حوزه‌های طراحی و معماری و ساخت و ساز و گردشگری را نام برد. هنوز نمی‌توان از این گجت‌ها در کاربردهای فضای باز استفاده کرد. عمر باتری هولولنز نسبتا خوب است و تا 3 الی 4 ساعت بدون نیاز به شارژ کار می‌کند. همچنین این هدست کاربرپسند است. تنها با فشار یک کلید روی هدست روشن می‌شود. حالت دستگاه با پنج چراغ LED روی آن مشخص می‌شود.

هولولنز با برنامه‌ی کورتانا سازگار است و می‌تواند از طریق دستیار شخصی مایکروسافت دستورات صوتی را اجرا کند. اگر از طریق ارتباط وای‌فای به شبکه‌ی اینترنت متصل شوید و کورتانا را فعال کنید میتوانید با هولولنز به تعدادی برنامه‌ی کاربردی دسترسی داشته باشید. حتی می‎توانید در محیط وب به جستجو بپردازید. دستگاه دارای بلندگوهایی است که مانع شنیدن صدای محیط نمی‌شود. این ویژگی به شما اجازه می‌دهد صدای دنیای واقعی و مجازی را همزمان بشنوید.

با حرکت دست می‌توانید با دنیای مجازی در ارتباط باشید. یک کلید جداگانه نیز برای اعمال دستورات به هدست در دسترس است. پس از مدتی به روش تعامل با هدست و دنیای مجازی آشنا خواهید شد و با برنامه‌ها و امکانات مجازی با حرکت‌های دست در ارتباط خواهید بود. همانند این‌که از ویندوز رایانه بدون نیاز به ماوس استفاده کنید. صحبت کردن با افراد در دنیای واقعی همزمان با پوشیدن هولولنز امکان‌پذیر است. بسیاری از برنامه‌های پزشکی برای هدست هولولنز فراهم شده است. دانشجویان پزشکی و پزشکان می‌توانند از طریق هدست به برنامه‌های کاربردی آناتومی بدن انسان دسترسی داشته باشند. حتی تصاویر را به صورت سه‌بعدی روبروی خود مشاهده کنند. امکان بزرگنمایی تصاویر و تماشای جزییات آناتومی وجود دارد. تصاویر هولوگرافیک بسیار واقعی به نظر می‌رسند.