در این مقاله فناوری‌هایی که به کمک بیماران مبتلا به دیابت و اطرافیان آن‌ها آمده است معرفی می‌شوند. درمان دیابت به کنترل پیوسته‌ی قندخون نیازمند است. فرد مبتلا باید در دوره‌های زمانی مشخص مقداری انسولین دریافت کند. از سوی دیگر فشار خون فرد باید همواره سنجیده شود و از پاها مراقبت و یک برنامه‌ی غذایی مناسب دنبال شود. خوشبختانه نوآوری‌های زیادی برای بیماران دیابت وجود دارد که کنترل دیابت و بهبود شرایط بیمار را تضمین می‌کند.

از هر یازده نفر در جهان یک نفر دیابت دارد. بر اساس آخرین پیش‌بینی‌های سازمان جهانی بهداشت، 422 میلیون نفر در جهان به دیابت مبتلا هستند و این تعداد به صورت پیوسته افزایش می‌یابد. بیماری دیابت در شرایط مزمن به سکته‌ی مغزی و نابینایی و حمله‌ی قلبی و نارسایی کلیه یا قطع عضو می‌انجامد.

دو نوع دیابت وجود دارد. زمانی‌که بدن نتواند به اندازه‌ی کافی انسولین تولید کند بیماری دیابت نوع یک گفته می‌شود. زمانی‌که بدن نتواند از انسولین تولید شده استفاده کند دیابت نوع دو نام دارد. دیابت نوع دو با انتخاب شیوه‌ی زندگی آگاهانه قابل پیشگیری است اما درمان دیابت نوع یک هنوز برای جامعه‌ی پزشکی پوشیده است.

یکی از پیشرفت‌های قابل توجه جامعه‌ی دیابت جنبش WeAreNotWaiting است. در این جنبش هدف توسعه‌ی بسترها و برنامه‌های کاربردی و راه‌حل‌های مبتنی بر شبکه‌ی ابری برای کمک به افراد مبتلا به دیابت است. این جنبش برای کسانی که تمایلی به محدود شدن با ابزارهای تجاری در دسترس ندارند ایجاد شده است. پروژه OpenAPS طی این جنبش ایجاد شد و اجازه می‌دهد تا فرد از داده‌های به دست آمده از نظارت مداوم قند خون خود برای تنظیم بسیار دقیق مقدار انسولین که از طریق یک پمپ تحویل داده می‌شود، استفاده کند و دسترسی به فناوری پانکراس مصنوعی به صورت متن‌باز برای همگان امکان‌پذیر شود. حتی این پروژه از سازمان غذا و دارو تاییدیه دریافت کرد.

1)لنزهای تماسی دیجیتال

اگرچه گوگل توسعه‌ی عینک‌های واقعیت افزوده Google Glass را متوقف کرد اما از ترکیب بینایی و فناوری دست نکشید. گوگل و Novartis قراردادی برای توسعه‌ی لنزهای تماسی دیجیتال امضا کردند. با استفاده از این لنزهای تماسی شما با دنیای دیجیتال در ارتباط خواهید بود. از مزایای این لنز قابلیت اندازه‌گیری سطح قندخون از اشک‌ها است. لنزهای تماسی شامل یک میکروتراشه‌ی بسیار کوچک است. داده‌های سطح قندخون از لنزهای تماسی به گوشی هوشمند ارسال می‌شود. لنزهای تماسی دیجیتال در سال 2020 وارد بازار خواهند شد. اگرچه مدیر اجرایی شرکت Novartis اعلام کرده است که در سال 2020 این لنزها مورد آزمایش قرار می‌گیرند. بنابراین از لنزهای تماسی در چند سال ابتدایی نمی‌توان انتظار پیشرفت‌ سریع داشته باشیم و یک پروژه‌ی بلندمدت به شمار می‌آید.

2) گیمیفیکیشن(Gamification)

آیا بهتر نیست به جای اندازه‌گیری پیوسته‌ی قندخون به صورت کسل کننده از یک برنامه‌ی جذاب برای سنجش وضعیت سطح قندخون استفاده کنیم؟ هم‌اکنون شرکت‌هایی برنامه‌های کاربردی گوشی هوشمند طراحی کرده‌اند که به اندازه‌گیری روزانه قند خون و بررسی وضعیت سلامتی فرد مبتلا به دیابت ویژگی‌های جالب اضافه می‌کند. یکی از شرکت‌های اتریشی به نام MySugr، چندین برنامه‌ی کاربردی طراحی کرده است که خصوصیات بازی‌گونه به برنامه‌های کاربردی رایج مدیریت دیابت می‌افزاید. همچنین این شرکت برنامه‌ای برای کودکان مبتلا به دیابت تولیده کرده است که به آن‌ها آموزش می‌دهد چگونه دیابت خود را مدیریت کنند. برنامه‌ی mySugr Junior App به خانواده اجازه می‌دهد وضعیت کودک خود را زمانی‌که همراه او نیستند مشاهده کنند. این برنامه مشابه یک بازی است و کودک امتیاز دریافت می‌کند.

3) توانمندسازی بیماران با کلان داده

داگ کانتر (Doug Kanter) که برای مدت سی سال مبتلا به دیابت است، داده‌های مربوط به قندخون و مقدار انسولین و وعده‌های غذایی و فعالیت‌های ورزشی خود را برای مدت یک سال جمع‌آوری کرد. او شرکت Databetes را پس از تجربه‌ی خود در جمع‌آوری داده‌های مربوط به بیماری و فعالیت‌های خود راه‌اندازی کرد. هدف او کمک به بیماران در کنترل دیابت است. او روش خوبی برای ثبت و اندازه‌گیری داده‌های هر بیمار ارائه کرده است. همچنین در کانال‌های شبکه‌ی اجتماعی بیماران با یکدیگر در ارتباط هستند و به یکدیگر کمک می‌کنند. یکی از بهترین نمونه‌ها تارنمای sixuntilme.com است.

4)لوزالمعده‌ی مصنوعی

لوزالمعده‌ی مصنوعی یا بیونیک، همانند لوزالمعده‌ی طبیعی بدن عمل می‌کند و به بیماران دیابت کمک می‌کند زندگی با کیفیت بیشتری داشته باشند. دستگاه مقدار گلوکز خون را اندازه‌گیری می‌کند و در صورت نیاز مقدار انسولین به بدن وارد می‌کند. مهندسان دانشگاه بوستون سامانه‌ی لوزالمعده‌ی مصنوعی توسعه داده‌اند که به طور پیوسته گلوکز خون را اندازه‌گیری می‌کند و انسولین را وارد بدن می‌کند. این سامانه هنوز وارد بازار نشده است.

چون هیچ دستگاهی تاکنون به تولید تجاری نرسیده است که به صورت خودکار مقدار قندخون را اندازگیری و انسولین تزریق کند. تعدادی از افراد خلاق در پروژه‌های خودانجام ساخت چنین دستگاهی را انجام داده‌اند. همان‌طور که در مقاله بیان شد جنبش مردمی به نام WeAreNotWaiting به وجود آمده است که روش ساخت پانکراس مصنوعی را به صورت متن‌باز در اختیار مردم قرار می‌دهد. دانا لوئیس (Dana Lewis) یک پاتکراس مصنوعی ساخته و به مدت دو سال از آن استفاده کرد و سرانجام تاییدیه سازمان غذا و دارو را دریافت کرد.

5)اسکنر موادغذایی

اسکنرهای موادغذایی رایج می‌توانند مقدار قند موجود در میوه را برحسب گرم بیان کنند. شرکت کانادایی TellSpec یک اسکنر موادغذایی توسعه‌داده است که موادغذایی موجود در غذا و مواد مغذی آن را برای کاربر مشخص می‌کند اما هنوز به صورت تجاری تولید نشده است. همچنین شرکت اسراییلی SCiO نیز محصولی مشابه TellSpec توسعه‌ داده است با این تفاوت که برای شناسایی محتوای مولکولی و دارویی موادغذایی و گیاهان طراحی شده است. این شرکت ادعا می‌کند که در کمتر از چند ثانیه محتوای مولکولی و موادغذایی روی گوشی هوشمند کاربر ظاهر می‌شود اما هنوز این محصول هم وارد بازار نشده است.

حسگر گلوتن Nima یکی از 25 اختراع برتر سال 2015 مجله‌ی تایم به شمار می‌آید. یک گجت قابل حمل که با تنها نمونه‌ی کوچکی از غذای شما در مدت 2 دقیقه نشان می‌دهد که آیا غذا دارای گلوتن است یا نه. همچنین این شرکت در تلاش است موادغذایی حساسیت‌زا مانند بادام زمینی و لبنیات را در هر ماده‌ی غذایی شناسایی کند. این حسگر خوشبختانه به تولید تجاری رسیده است.

گفتنی است گلوتن پروتئینی است که در گندم، جو یافت می‌شود. این ماده باعث کش آمدن خمیر و ترد شدن بافت فراورده‌ی نهایی می‌گردد. برخی از مردم به گلوتن حساسیت دارند. آنها باید از مصرف گندم ، جو ، جو دوسر و چاودار در هر صورتی و در هر غذایی اجتناب کنند.

6)گجت‌های با اندازه‌ی کوچک

هنگامی‌که شما با بیماری دیابت زندگی می‌کنید با ابزارهایی مانند دستگاه گلوکز سنج و نوار تست قندخون و قلم‌های تست خون سر و کار دارید. بنابراین گجتی کوچک با ترکیب این ابزارها، کیفیت زندگی بیماران را افزایش خواهد داد. دستگاه کوچک به نام Dario برای پاسخ به این خواسته‌ی بیماران دیابت طراحی شده است. این دستگاه با برنامه‌ی کاربردی گوشی هوشمند برای مدیریت بهتر دیابت ارتباط دارد. شرکت Medtronic که بیش از 25 سال پمپ انسولین تولید می‌کند، محصول جدید خود را به عنوان پانکراس مصنوعی معرفی کرد. در سال 2016، این شرکت همکاری خود را با IBM Watson اعلام کرد. Medtronic در نمایشگاه CES2016 نسخه‌ی نمایشی محصول جدید خود را ارائه کرد. مقدار انسولین تزریقی و سطح گلوکز خون و مقدار کربوهیدرات مصرفی را به کاربر نشان می‌دهد.

7)نظارت بی‌سیم گلوکز خون

دستگاه‌های اندازه‌گیری قندخون رایج معمولا از قطره‌ی خون انگشت روی نوار تست استفاده می‌کنند و به سرعت نتیجه‌ی آزمایش را مشخص می‌کند. برای فردی که روزی 3 با 4 بار باید مقدار قندخون بررسی می‌کند چنین کاری مشکل است. شرکت پزشکی Abbott یک دستگاه سنجش قندخون بی‌سیم FreeStyle Libre طراحی کرده است. نسل جدیدی از دستگاه‌های سنجش قندخون که از فناوری NFC استفاده کرده است. کاربر یک حسگر بر بازوی خود قرار می‌دهد. این حسگر فندخون را از مایع میان بافتی بدن اندازه‌گیری می‌کند.

8) خالکوبی‌های دیجیتالی

پزشکان به دنبال روش‌هایی هستند که بیماران دیابت برای سنجش قند خون از روش‌های غیرتهاجمی استفاده کنند. پژوهشگران پچ پوستی الکترونیکی توسعه‌ داده اند که قندخون را از عرق بدن می‌سنجد و به صورت خودکار مقداری دارو از طریق گرم کردن میکروسوزن‌ها به پوست منتقل می‌کنند. نمونه‌ی اولیه این پچ پوستی توسط Dae-Hyeong Kim استاد دانشگاه ملی سئول و پژوهشگر شرکت MC10 طراحی شده است. این شرکت تجربه‌ی ساخت انواع میکروتراشه و چسب‌های زیستی را دارد.