استارت آپ‌های حوزه صنعت بهداشت و سلامت، سال به سال در حال تغییر است و جهان با نوآوری‌های فناوری اطلاعات در عرصه پزشکی روبرو می‌شود. از مدیریت اطلاعات گرفته تا مشاوره آنلاین پزشکی و حتی جراحی از راه دور با پیشرفته‌ترین ربات‌های پزشکی که جراحی‌های تهاجمی را در سطوح تخصصی و فوق تخصصی انجام می‌دهند، همه گوشه‌هایی از انقلاب فناوری اطلاعات در صنعت پزشکی است.
استارت آپ پزشکی یعنی اینکه شما کسب و کار قابل توسعه و تکثیری طراحی و راه اندازی کنید که بتواند بخشی از مشکلات بیماران و عموم مردم را در حوزه‌ای خاص مرتفع کند. مثلا یک استارت آپ میتواند اکو سیستمی باشد تا بیماران بتوانند تفسیر همه نوع برگه‌های پزشکی، برگه‌های عکسبرداری فیزیوتراپی، ام آر آی و دندان پزشکی را از طریق سیستم آنلاین از پزشک مجرب اعتباردهی شده سیستم، دریافت کنند.
یا مثلا اگر آزمایش خون انجام دادند، نتایج و تفسیر آن را از طریق اپلیکیشن دریافت کنند و نظرات تکمیلی کادر درمانی به آنها منتقل شود. اطلاعات ضربان قلب و دمای بدن و دیگر داده‌ها وقتی به سیستم مرکزی انتقال شود، میتواند شخص را به یک رژیم غذایی یا توصیه‌های پزشکی برای ارتقا سطح سلامت یاری کند. چنین خدماتی مصداق استارت آپ پزشکی است که میتواند توسعه یافته و تخصصی شود.
سلامت روان به شرایطی از تندرستی گفته می‌شود که هر فرد بتواند پتانسیل‌های درونی خود را بشناسد، با استرس‌های معمولی روزانه کنار بیاید، ثمربخش و ارزشمند کار کند، و در نهایت توانایی داشته باشد تا با جامعه و اطرافیان خود مشارکت کند. در دهه‌های گذشته پیشرفت‌های تکنولوژی به حوزه سلامت نیز وارد شده تا با بهره‌گیری از امکانات متعدد به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کند. این کاربردها مداخله درمانی مبتنی بر اینترنت، درمان‌های خودمدیریتی و خودیار، درمان‌های کامپیوتری، ربات‌های درمانگر، درمان با استفاده از واقعیت مجازی و حتی برخی از بازی‌های کامپیوتری را شامل می‌شود.
در زیر به معرفی چند نمونه از استارتاپ‌هایی که در زمینه سلامت روان فعالیت می‌کنند می‌پردازیم.
استارتاپ Sana Health
محصول
محصول استارتاپ سانا چشم‌بندی هوشمند برای درمان بی‌خوابی، کاهش دردهای مزمن و همچنین بهبود برخی اختلالات روانی مانند اختلال استرس پس از ضایعه (PTSD) است. این وسیله میتواند در مدت ۱۶ دقیقه الگوریتم‌های اختصاصی کاربر را آنالیز کند و خوابی سالم و عمیق به او القا کند. سانا مغز بیمار را تحریک می‌کند و باعث تمدد اعصاب و کاهش درد می‌شود.
عملکرد
این محصول از الگوهای پیچیده و اختصاصی امواج الکترومغناطیسی و صوتی استفاده کرده و انتقال پیام‌های عصبی را تنظیم و متعادل می‌کند. سانا تنها با فشردن یک دکمه فعالیت خود را آغاز می‌کند و کاربر خود را به خواب می‌برد. سانا همچنین به بررسی و تحلیل سلامت کلی بدن و قدرت حیات (vitality) می‌پردازد. به طور کلی تیم سانا تمرکز خود را بر برخوردی غیرمهاجم با درد گذاشته و خود را در مسیر تغییر نحوه مقابله با دردهای مزمن می‌بیند. همچنین این تیم قصد دارد محصول خود را به کمک حسگر زیستی ضربان قلب (HRV) و آنالیز الگوی تپش قلب فرد، در نسخه بعدی بهبود بخشد.
استارتاپ Headspace
محصول
محصول هداسپیس یک پلتفرم سلامت دیجیتال است که دوره‌هایی بر محور مراقبهmeditation و فراآگاهیmindfulness ارائه میدهد. هداسپیس مدعی است که با اختصاص‌دادن ده دقیقه در روز به مدیتیشن میتواند باعث ارتقای سلامت زندگی کاربر خود و بهبود وضعیت روحی و روانی او بشود. همچنین محتوای این وبسایت در قالب مجموعه کتاب‌هایی نیز به چاپ رسیده است.
عملکرد
این دوره‌ها به صورت صدها ساعت فایل صوتی در مدت زمان‌های مختلف و در موضوعات متنوعی مانند استرس، خواب، تمرکز، اضطراب و غیره بر اساس نیاز کاربر قابل استفاده‌اند. دسترسی به این محتوا هم از طریق وبسایت به صورت آنلاین و هم از طریق اپلیکیشن هداسپیس امکان‌پذیر است.
نتایج
حدود 8 میلیون کاربر در بیش از 200 کشور از محتوای هداسپیس استفاده کردهاند و تحقیقات انجامشده نشان‌دهنده کاهش 32 درصدی استرس بعد از 30 روز استفاده و کاهش 57 درصدی پرخاشگری و افزایش 14 درصدی تمرکز بعد از سه هفته استفاده از محتوای هداسپیس است. همچنین اپلیکیشن این استارتاپ با حدود دو میلیون دانلود در ماه جزو برترین اپلیکیشنهای حوزه سلامت در بازارهای قانونی دانلود اپلیکیشن به شمار می‌‌آید.
استارتاپ Lyra Health
محصول
لیرا به سازمان‌ها کمک می‌کند تا به مراقبت‌های موثر و باکیفیت برای سلامت روان کارکنان خود دسترسی پیدا کنند. لیرا برای هر فرد، زوج یا خانواده، درمان‌ها و مشاوره‌هایی در قالب گفتمان اینترنتی تصویری، توصیه‌های خود درمانی و حتی جلسات حضوری با متخصصان منطقه‌ای ارائه میدهد. همه ارائه‌دهندگان خدمت لیرا از روش‌های درمانی مبتنی بر شواهد مانند مدل درمان پذیرش و تعهدACT و رفتاردرمانی شناختی CBT استفاده می‌کنند.
عملکرد
تکنولوژی همتایابی لیرا در این پلتفرم دیجیتال رابط بین کاربران و شبکه‌ای از برترین پزشکان، درمان‌گران و مربیان این حوزه است و باعث شده تا سه برابر افراد بیشتری نسبت به رویکردهای سنتی، خدمات فوق را دریافت کنند. کاربر پس از تکمیل یک پرسشنامه، لیرا را از نیاز خود مطلع کرده و تعیین می‌کند در چه زمانی و چگونه خدمات را دریافت کند. لیرا برای برقراری این ارتباط از کاربر خود هزینه‌ای دریافت نمی‌کند.
استارتاپ Joyable
محصول
محصول جویبل یک پلتفرم دیجیتال است که بر اساس رفتاردرمانی شناختی (CBT) به کاهش اضطراب کاربر خود می‌پردازد. جویبل خدمات خود را از طریق وبسایت و اپلیکیشن خود، علاوه بر افراد مستقل، به سازمان‌ها و سرپرست تیم‌ها نیز ارائه میدهد تا به بهبود سلامت روان کارکنان خود کمک کنند. هزینه خدمات جویبل بعد از هفت روز استفاده رایگان آزمایشی، ۹۹دلار در ماه است.
عملکرد
در ابتدا کاربر یک آزمون یک دقیقه‌ای را انجام میدهد و سپس جویبل در قالب فعالیتهای پنج‌دقیقه‌ای، درمان مورد نیازش را طراحی می‌کند. فعالیتهای هر کارمند توسط یک مربی آموزش‌دیده از طریق تلفن، پیامک یا ایمیل پیگیری می‌شود. جویبل مدعی است بنابر آزمایش‌های بالینی انجام شده موثرترین راه مقابله با دلواپسی و اضطراب را ارائه میدهد به گونه‌ای که میتواند نسبت به رویکردهای سنتی تا ۱۰ برابر رفتار افراد بیشتری را تحت درمان قرار دهد و به کاهش نارضایتی شغلی و همچنین هزینه‌های مراقبت سلامت بپردازد.
بنیان‌گذاران
پیت شلک (Pete Shalek) و استیو مارکس (Steve Marks) از فارغ‌التحصیلان استنفورد، جویبل را در سال ۲۰۱۴ تاسیس کردهاند و با همکاری روان‌شناسان و محققان این حوزه تیم خود را گسترش داده‌اند.
استارتاپ Calm
محصول
اپلیکیشن کالم، با هدف کمک به افراد برای مدیتیشن و آرامش ذهن در دنیای شلوغ امروز طراحی شده است. کاربران کالم می‌توانند با استفاده از فایل‌های صوتی مدیتیشن، داستان‌های صوتی برای کمک به خواب بهتر، موسیقی‌های آرام‌بخش برای افزایش تمرکز و غیره، اضطراب خود را کنترل کرده، ذهنی آرام و خوابی بهتر را تجربه کنند.
کالم، در واقع یک اپلیکیشن ذهن‌آگاهی (mindfulness) است که برای افراد تازه‌کار در این زمینه، بیشترین کاربرد را دارد.
خدمات ویژه
کالم‌هلث: ارائه‌دهندگان خدمات سلامت می‌توانند به صورت رایگان از اپلیکیشن کالم برای بیماران و مراجعان خود استفاده کنند.
کالم برای مدارس: این استارتاپ به معلمان سراسر دنیا، دسترسی رایگان به مجموعه مدیتیشن‌ها و تمرین‌های ذهن‌آگاهی کالم را برای استفاده در کلاس‌های درس پیشنهاد میدهد.
جریان درآمدی
مدل درآمدی کالم، فریمیوم است. تعداد محدودی از فایل‌ها و تمرین‌ها به صورت رایگان قابل دسترسی است اما استفاده از تمامی خدمات به صورت سالیانه حدود 60 دلار هزینه دارد.
استارتاپ Ybrain
محصول
این استارتاپ دو محصول دارد: MINDD STIM و MINDD SCAN
مایند استیم دستگاهی شبیه پیشانی‌بند است که روی سر بیمار قرار می‌گیرد و با استفاده از تحریک میکروالکتریکی به فعال شدن ارتباطات نورونی در کورتکس مغزی کمک می‌کند. پزشک شدت و مدت تحریک عصبی را تنظیم می‌کند، بیمار در منزل به راحتی از دستگاه استفاده می‌کند و درمان می‌شود. داده‌های ثبت‌شده در دستگاه برای بیمارستان ارسال می‌شود تا مرکز درمانی بتواند درمان را مدیریت کند.
این دستگاه برای درمان بیمارانی همچون مبتلایان افسردگی استفاده می‌شود. مایند استیم به صورت موضعی اثر می‌کند و عوارض جانبی سیستمیک داروهای اعصاب و روان را ندارد.
مایند اسکن سیستم الکتروسفالوگرام (EEG) بی‌سیم است که زمان آماده‌سازی دستگاه و نصب الکترودها روی سر بیمار تا اندازه‌گیری EEG را به 5 دقیقه رسانده است. ماینداسکن امواج EEG را پردازش و تحلیل می‌کند و سپس وضعیت مغز را به طور بصری نشان میدهد تا پزشک و بیمار به درک بهتری از شرایط بیمار برسند.
مزیت رقابتی
وای‌برین برای محصولاتش الکترودهایی نرم و خشک ساخته که استفاده از آنها را برای بیمار راحت می‌کند، چرا که بیمار میتواند بدون نیاز به ژل در هر زمان و هرجایی از مایند استریم استفاده کند.
همچنین در مایند استیم از تکنولوژی شناسایی و کنترل خودکار جریان استفاده شده که میتواند جریان‌های مغزی را ارزیابی کند و در صورت مشاهده انتشار غیرطبیعی جریان الکتریکی به صورت خودکار جریان را متوقف یا تنظیم کند.
استارتاپ Bark Technologies
محصول
استارتاپ بارک اپلیکیشن‌هایی ساخته که به والدین کمک می‌کند از امنیت فرزندانشان در استفاده از اینترنت و تلفن همراه اطمینان یابند. این استارتاپ از یادگیری ماشین و هوش مصنوعی برای تحلیل نحوه استفاده نوجوانان بالای 13سال از تکنولوژی استفاده می‌کند و به این ترتیب افسردگی، فکر خودکشی، تمایل به خودآزاری و سواستفاده جنسی یا آزار و تهدید توسط دیگران را تشخیص میدهد. بارک در حال حاضر 24 اپلیکیشن شامل پیامک، ایمیل و شبکه‌های اجتماعی را ارزیابی می‌کند. این استارتاپ مدعی است تا کنون از 16 تیراندازی در مدارس پیشگیری و بیش از 10 هزار موقعیت خودآزاری را شناسایی کرده است.
عملکرد
اپلیکیشن بارک روی تلفن همراه نوجوان نصب و حساب‌های کاربری او در اپلیکیشنهای مختلف در بارک ثبت می‌شود. تکنولوژی بارک، متن‌ها، عکس‌ها و ویدیوهایی را که کاربر مشاهده کرده، رصد می‌کند و در صورتی که خطری مشاهده کند به ایمیل یا تلفن والدین، پیام اخطار می‌فرستد.
ارزش‌های پیشنهادی
• خطرات پنهان: الگوریتم‌های تحلیلی بارک به این استارتاپ کمک می‌کند، خطرهایی را تشخیص دهند که گاهی خانواده‌ها متوجه آن نمی‌شوند.
• حفظ زمان و حریم خصوصی: دیگر نیازی نیست والدین تلفن همراه فرزندانشان را چک کنند، به این ترتیب در زمان آنها صرفه‌جویی می‌شود و حریم خصوصی فرزندان هم حفظ می‌شود.
• مقرون به صرفگی: مهم نیست خانواده یک فرزند داشته باشد، یا پنج فرزند، هزینه استفاده از بارک برای هر خانواده در هر ماه -بدون محدودیت تعداد فرزندان، تعداد حساب‌های کاربری یا مدت فعالیت نوجوانان در اینترنت- نُه دلار است.
• امنیت اطلاعات: تمامی اطلاعات مربوط به خانواده‌ها، محرمانه باقی می‌ماند.
استارتاپ Lantern
محصول
اپلیکیشن موبایل لنترن، محصول استارتاپی است در حوزه تکنولوژی سلامت که دسترسی به سلامت فکری و روحی را برای تمام افراد، آسان‌تر کرده است. لنترن با ارائه برنامه‌ای شخصی که توسط متخصصانی حرفه‌ای تهیه شده در تلاش است تا وضعیت سلامت احساسی افراد را تا حد امکان تقویت کند و بهبود ببخشد.
این برنامه‌ها شامل عناوینی همچون بهبود اضطراب، استرس، مسائل مربوط به خواب و افسردگی است.
عملکرد
• ابتدا کاربران با پاسخ به چند سری سوالات کوتاه، ارزیابی می‌شوند تا فهمیدن سطوح توانایی و زمینه‌های پیشرفت روحی‌شان را برای لنترن ممکن‌سازد. ارزیابی‌های لنترن توانایی‌ها و چالش‌های شخصی افراد را تشخیص میدهد و حساس به تشخیص عینی و دقیق تمام وضعیت‌ها، علائم و احساسات است.
• سپس برنامه‌ای متناسب با نیازهای منحصر به فرد کاربران آماده و ارائه می‌شود. این برنامه شامل تمرین‌های روزانه‌ای است که برای نیازهای مشخصی در نظر گرفته شده است. برای مثال می‌توان به راه‌حل‌هایی برای رهایی از افکار منفی و بالا بردن سطح توانایی افراد در مواجهه با موقعیت‌ها و مشکلات مختلف اشاره کرد.
• تمام کاربران قادر هستند تا از خدماتی همچون پشتیبانی، پیگیری هفتگی و پاسخ به سوالات که توسط متخصصان ارائه می‌شود به صورت تلفنی یا از طریق پیام‌های کوتاه بهره‌مند شوند.
مشتریان
در دنیای امروز دست‌یابی به سلامت کامل روحی و فکری در پیچ و خم زندگی آسان نیست. دسترسی به مراقبت و درمان در بهترین حالت گران و در بدترین حالت کاملا خارج از دسترس است.
به همین دلیل این روزها لنترن توسط تعداد بسیار زیادی از افراد استفاده می‌شود و با بیش از ۳۰ دانشگاه در حال مشارکت است.
استارتاپ Mindstrong Health
محصول
مایند استرانگ راهکاری برای تشخیص زودهنگام اختلالات روانی مانند افسردگی از طریق تفسیر تعامل انسان و کامپیوتر است. در واقع مایند استرانگ نحوه استفاده فرد از گوشی هوشمندش از جمله الگوی لمس صفحه را بررسی و تحلیل می‌کند و با استفاده از الگوریتم‌های بسیار پیشرفته و پیچیده میتواند نشانه‌های اختلال را حتی پیش از آنکه فرد متوجه شود شناسایی کند. در صورتی که احتمال پیش آمدن اختلالی وجود داشته باشد متخصصان از طریق پیام‌های متنی یا تماس صوتی یا تصویری برای پیشگیری و درمان آن اختلال اقدام می‌کنند.
نتایج
مایند استرانگ یک پنل بیومارکرهای دیجیتال را اختراع و پتنت نموده است. این بیومارکرها در واقع تعامل میان انسان و کامپیوتر را می‌سنجند و می‌توانند اختلالات را پیش‌بینی نمایند. در این زمینه چندین مقاله در مجلات معتبری چون نِیچِر و جاما توسط بنیان‌گذاران مایند استرانگ به چاپ رسیده است.
بنیان‌گذاری
بنیان‌گذاران مایند استرانگ سه #پزشک_کارآفرین هستند که در سال 2014 مایند استرانگ را راه‌اندازی کردند. دکتر پئول داگوم، پزشک و دکترای علوم کامپیوتر است که سابقه بنیان‌گذاری سه استارتاپ موفق را داشته. دکتر تام اینسل، روانپزشک و متخصص نوروساینس است که مدیر سابق واحد علوم زیستی گوگل بوده است. دکتر ریک کلوسنر پزشکی است که در ده‌ها شرکت از جمله گرایل و ایلومنای سمت مدیریت ارشد و هیات مدیره داشته است.
منبع: ویرگول
همچنین بخوانید:
علم داده در حوزه سلامت چه کاربردهایی دارد؟
تفاوت بین پزشکی از راه دور و مراقبت سلامت از راه دور چیست؟
تکنولوژی، ابزارهای تشخیصی بالینی را متحول می‌کند