با گسترش روزافزون تکنولوژی اطلاعات و تأثیر آن بر جامعه کنونی نیاز به استانداردسازی اطلاعات و طبقه بندی برای به اشتراک گذاری آن یکی از موارد مهم می باشد. از آنجائیکه بیمارستانها یکی از نهادهای مهم ارائه دهنده خدمات بهداشتی و درمانی بوده که با امکانات و تسهیلات خود در تضمین سلامت جسمانی و روانی افراد جامعه، تحقیقات و آموزش نیروهای ماهر مورد نیاز در بخش بهداشت و درمان نقش اساسی ایفا می کند.

لذا کامپیوتر به همان اندازه که در علوم دیگر از اهمیت برخوردار است در علوم پزشکی و درمان نیز می تواند نقش آفرین بوده و علاوه بر استفاده کنترلی و درمانی در بخشهای مختلف به منظور صرفه جویی در هزینه ها ( زمان ، دوباره کاری ، دقت ) در ابعاد مختلف به کار گرفته شود. این صرفه جوئی ها از تشکیل پرونده بیمار، ثبت علائم حیاتی، اعمال جراحی، مراقبتهای ویژه، آزمایشگاه، رادیولوژی، پاتولوژی، سیستمهای تخصصی پرستاری گرفته تا امور مالی، انبارداری، بیمه ها، کارپردازی، حسابداری پزشکان و بسیاری از فعالیت های دیگر از جمله کاربردهای کامپیوتر در بیمارستانها هستند.
هر بنگاه اقتصادی نیازمند یک زیرسازی قابل انعطاف برای یکپارچگی می باشد. فقدان یکپارچگی بین برنامه های کاربردی مشکلاتی را در تبادل اطلاعات بین سازمانها در مجاری داده ای ایجاد می کند و ممکن است سبب بروز مشکلاتی با سازمانهای خارجی گردد، از آنجائیکه مراکز درمانی سیستمهای کامپیوتری (بسته های نرم افزاری) خود را توسط فروشندگان مختلف تهیه می کنند و تبادل اطلاعات بین بسته های نرم افزاری مختلف بسیار مشکل می باشد، لذا باید بین برنامه های کاربردی، استانداردهائی رعایت گردد تا تبادل اطلاعات بین مراکز مختلف درمانی قابل اجرا باشد.
استاندارد hl7 روی تبادل دادهای الکترونیکی در محیطهای پزشکی تأکید داشته و با هدف تبادل داده در میان سیستمهای اجرا شده و نیز عدم وابستگی به سیستم عامل و زبانهای برنامه نویسی در این تبادلات از جمله اهداف مهم این استاندارد است.

استاندارد hl7 چیست؟

سطح هفتم بهداشت یا hl7 یک سازمان غیر انتفاعی داوطلبانه است که توسعه استانداردهای مراقبت های بهداشتی را در سطح بین المللی انجام می دهد. Hl7 از سازمان های توسعه استاندارد (sdo) است که از طرف انجمن استاندارد ملی امریکا (ansi) به رسمیت شناخته شده است.hl7 در سال 1987 برای ارائه استاندارد در سیستم های اطلاعات بیمارستانی تأسیس شده است.
هدف آن ایجاد استاندارد جهت تبادل، مدیریت و یکپارچگی داده ها است که مراقبت بالینی بیمار و ارزیابی خدمات مراقبت بهداشتی را حمایت می کند.
به علاوه hl7 استانداردی در مراقبت بهداشتی است که بر نیازهای بخش خاصی در سازمان مراقبت بهداشتی متمرکز نشده بلکه تمام سازمان را مورد توجه قرار می دهد.
استاندارد hl7 ارتباطات میان سیستم های مختلف را مورد توجه قرار می دهد که داده های adt ( انتقال ، ترخیص ، پذیرش ) ، تعیین وقت بیمار، دستورات، نتایج، مشاهدات بالینی، صورتحساب، اطلاعات روزآمد فایل اصلی، پرونده های پزشکی، ارجاع بیمار و مراقبت بیمار را ارسال یا دریافت می کنند.
استاندارد hl7 جهت حمایت سیستم های مختلف مراقبت بهداشتی هم سیستم های متمرکز و هم پراکنده در محیط های متنوع جهت ارتباط آنها به یکدیگر استفاده می شود.به علاوه از اهداف آن استاندارد کردن محتوا و رابط های میان سیستم ها برای افزایش کارآمدی ارتباطات و کاهش شمار رابط های بین سیستم های مراقبت بهداشتی می باشد.
نام سطح هفتم در hl7به سطح کاربرد مدل های سازمان استاندارد بین المللی iso جهت ارتباط بین سیستم های باز می باشد. استانداردhl7 تعریف اطلاعاتی را که می بایستی مبادله شوند، زمانبندی تبادل اطلاعات و ارتباط پیغام های خاصی جهت کاربرد آن مورد توجه قرار می دهد.

استاندارد hl7 درباره محتوا و ساختار در دو بخش آورده شده است که بخش cda بیشتر درباره ساختار سندهای داده های بالینی و قسمت dotf با تعریف مجموعه ای از واژه ها به مقوله محتوای پرونده الکترونیک سلامت پرداخته است. در واقع استاندارد hl7 یک استاندارد تشکیل سند است که ساختار و معناشناسی مدارک بالینی را جهت مبادله مشخص می کند. قلمرو hl7 داده های بالینی و اداری است.
هدف hl7 آسان کردن ارتباطات در مراقبت های بهداشتی است.
بیمارستان ها از سیستم های کامپیوتری متفاوتی برای مقاصد خود از صورتحساب ها تا پیگیری بیمار استفاده می کنند. Hl7 زبانی است که تمام سیستم های مراقبت های بهداشتی به وسیله آن با هم ارتباط برقرار می کنند.

تاریخچه توسعه استاندارد HL7

اهداف خاص HL7
-1گسترش دادن ارتباطات، توسعه پذیری استانداردهای منطقی تا حدی که دستورالعمل اجازه می دهد، رمزگشایی اطلاعات مراقبت بهداشتی به نوعی که برای حمایت از مراقبت بیمار لازم است.
-2 توسعه روش شناسی رسمی که از ایجاد استانداردهای HL7 مطابق با RIM (مدل مرجع اطلاعات) حمایت کند
3 -ترویج دادن استفاده از استانداردهای HL7 در سراسر جهان
4 -مشارکت با کاربران تکنولوژی اطلاعات مراقبت بهداشتی که اطمینان حاصل کنند استانداردهای HL7 نیازهای دنیای واقعی را برآورده می کند.
5 -مشارکت با سایر سازمان های توسعه استانداردها در سطح ملی و بین المللی مثل ANSI ، ISO
-6 آموزش صنعت مراقبت بهداشت که برای آگاهی دادن از فواید استانداردسازی اطلاعات مراقبت سلامت لازم است.
-7 تحریک و تشویق کردن کارشناسان برای اینکه در توسعه استانداردهای اطلاعات مراقببت بهداشتی در قلمرو خودشان شرکت کنند.

رسالت HL7
رسالت اصلی HL7 ایجاد انعطاف پذیری، استانداردهای کم هزینه و روش شناسی است. HL7 کمیتهای بین المللی برای تغییر، مدیریت و پیوستگی اطلاعات سلامت الکترونیکی است.HL7 استفاده از استانداردها را درون و بین سازمان های مراقبت بهداشتی ترویج می دهد که برای افزایش تأثیرگذاری و خصوصا ارائه مراقبت سلامتی برای سودمندی همه به کار می رود.

تاریخچه توسعه استاندارد HL7

گروه کاری HL7 از سال 1987 هر 3 یا 4 ماهی یکبار برای تجدیدنظر و توسعه استانداردها جلسه برگزار می کنند. در سه جلسه ابتدایی ویرایش 1.0 به عنوان پیش نویس آماده شد که شامل ساختار ارتباطات ADT ثبت دستورات بود. اگرچه سیستم حسابداری بیمار بسیار مهم بود ولی چهارچوب زمانی اجازه نداد که در اولین پیش نویس عنوان شود. این پیش نویس در جلسه Plenary در اکتبر 1987 ارائه شد. ویرایش 2.0 در Plenary I در Tyson s Corner آماده شد و به Plenary II در سپتامبر1988 ارائه شد. پس از این ویرایش و تجدیدنظر برای نسخه های 2.1 و 2.2 و بعدها 2.3 ادامه پیدا کرد.
ویرایش 3.0 در فاز تکمیل شدن است.

اهداف خاص HL7

- گسترش دادن ارتباطات، توسعه پذیری استانداردهای منطقی تا حدی که دستورالعمل اجازه می دهد، رمزگشایی اطلاعات مراقبت بهداشتی به نوعی که برای حمایت از مراقبت بیمار لازم است.
- توسعه روش شناسی رسمی که از ایجاد استانداردهای HL7 مطابق با RIM (مدل مرجع اطلاعات) حمایت کند
- ترویج دادن استفاده از استانداردهای HL7 در سراسر جهان
- مشارکت با کاربران تکنولوژی اطلاعات مراقبت بهداشتی که اطمینان حاصل کنند استانداردهای HL7 نیازهای دنیای واقعی را برآورده می کند.
- مشارکت با سایر سازمان های توسعه استانداردها در سطح ملی و بین المللی مثل ANSI ، ISO
- آموزش صنعت مراقبت بهداشت که برای آگاهی دادن از فواید استانداردسازی اطلاعات مراقبت سلامت لازم است.
- تحریک و تشویق کردن کارشناسان برای اینکه در توسعه استانداردهای اطلاعات مراقببت بهداشتی در قلمرو خودشان شرکت کنند.

رسالت HL7

رسالت اصلی HL7 ایجاد انعطاف پذیری، استانداردهای کم هزینه و روش شناسی است. HL7 کمیتهای بین المللی برای تغییر، مدیریت و پیوستگی اطلاعات سلامت الکترونیکی است.HL7 استفاده از استانداردها را درون و بین سازمان های مراقبت بهداشتی ترویج می دهد که برای افزایش تأثیرگذاری و خصوصا ارائه مراقبت سلامتی برای سودمندی همه به کار می رود.

چرا HL7 ؟

استاندارد HL7 بر روی اتصال نیازهای تمام سازمان های مراقبت بهداشتی تمرکز می کند. علاوه بر این HL7 یک سری از پروتوکل ها به سریع ترین روش ممکن که هم تأثیرپذیر و هم مسئولیت دهنده برای اعضایش است را توسعه می دهد. همچنین برای تعیین و حمایت از درخواست های گوناگون از هر کدام از عضویت های تشکیل دهنده شامل استفاده کننده ها، فروشنده ها و مشاوران تلاش می کند. کمیته سازمان دهنده خط مشی فرایندها و عضویت را برای اطمینان از اینکه تمام درخواست ها به صورت یکپارچه، عادلانه، با کیفیت و ثبات آدرس دهی شوند را کنترل می کند.

چطور HL7 سازمان دهی شده است؟
سازمان که توسط یک مدیر خارجی که دارای هشت موقعیت انتخابی و سه موقعیت اختصاصی است مدیریت می شود. اعضای HL7 به صورت یک گروه کاری ( The Working Group ) شناخته شده اند.این گروه کاری از کمیته های تکنیکی و گروههای علاقه مند ویژه تشکیل شده است که مسئولیت تعریف پروتوکل های استاندارد HL7 را به عهده دارند.
گروههای علاقه مند ویژه مسئول کشف مناطق جدیدی که نیاز دارندبا استاندارد HL7 پوشش داده شوند هستند.
کمیته های تکنیکی به طور مستقیم مسئولیت محتوای استانداردها، طرح و تنظیم یک زبان واقعی را دارند.
مجموعه رئیسان کمیته هدایتی تکنیکی را تشکیل می دهند که برای پیشنهادهای مدیران خارجی جهت تصمیم گیری نهایی رأی می دهند.

اعضای استاندارد HL7

سازمان HL7 از 14 عضو در سال 1987 تا بیشتر از 2200 عضو در سراسر جهان افزایش پیدا کرده است که این تعداد شامل 500 عضو حقوقی و 33 کشور در سطح بین المللی است. سازمان HL7 علاوه بر ایالات متحده امریکا در بیش از 26 سازمان وابسته بین المللی دارای عضو می باشد. این اعضا تلاش برای گسترش و ترویج استانداردهای اجرایی و بالینی در مراقبت های بهداشتی را تعهد می کنند. اعضای HL7 شامل فروشندگان، مشاوران، تهیه کنندگان و پرداخت کنندگان باید اطلاعات کافی در تمام بخش های مراقبت بهداشتی داشته باشند. آنها استانداردها را با هدف افزایش اثربخشی، کارآیی و ارائه کمی مراقبت های بهداشتی توسعه می دهند.
اعضای HL7 یک چهارچوب جامع برای تبادل، پیوستگی، اشتراک و بازیابی اطلاعات مراقبت الکترونیکی آماده می کنند. HL7 با هدف تامین استانداردهای تبادل مدیریت اطلاعات، پشتیبانی از مراقبت های بالینی بیمار، ارائه و ارزیابی خدمات بهداشتی فعالیت می کند.

مدل مرجع اطلاعات RIM 

یک مدل موضوعی بر اساس بخشی از روش شناسی ویرایش سوم HL7 است. RIM یک نمایش تصویری بزرگ از داده های بالینی است و مشخص می کند چرخه کاری که یک متن یا گروهی از متن های مربوطه منتقل می شوند. به طور صریح ارتباطاتی که بین اطلاعات فیلدهای HL7 وجود دارد را بیان می کند. RIM برای افزایش دقت و کاهش هزینه های اجرایی ضروری است.

الگوها:

در الگوی HL7 ساختار داده ها بر مبنای مدل مرجع اطلاعات RIM پایه گذاری شده است. این الگو داده های لازم را در یک متن اداری یا بالینی خاص مشخص می کند. HL7 در سپتامبر سال 2000 گروه علاقه مند ویژه الگوها را تصویب کرد. این گروه استانداردهای اصولی برای تعریف الگوهای HL7 را ایجاد می کنند. همچنین اعضای این گروه اقدامات و مسائل آموزشی و تحصیلی را گسترش می دهند و بخش های علاقه مند را در جهت گسترش الگوهای HL7 هدایت می کنند.
 

واژه نامه:
از آنجاییکه داده ها بین سیستم های مختلف تبادل پیدا می کنند و این داده ها از طریق کدها منتقل می شوند HL7 از مدتها قبل آگاهی پیدا کرده بود که وجود یک واژه نامه تعریف شده و بی ابهام برای معانی آنها مفید است. بنابراین HL7 تلاش خود را برای تشکیل کمیته تکنیکی واژ گان متمرکز کرد تا اصطلاحات موجود در تبادل داده ها را نگهداری کند.

ویرایش سوم استاندارد HL7

ویرایش سوم از RIM به عنوان یک منبع متداول برای تشخیص محتوای اطلاعات استفاده می کند. در واقع RIM برای توسعه روش شناسی ویرایش سوم ضروری است. در قسمتی از ویرایش سوم کمیته تکنیکی واژگان روش هایی را گسترش می دهد تا به مجرد اینکه کدها و واژه هایی را که از منابع گوناگون دریافت می کند آنها را تشخیص دهد. ویرایش سوم تلاش می کند که فرایند نسخه دوم و نتایج آن را بهبود بخشد.برخی از تفاوت هایی که با ویرایش های قبلی دارد شامل : نمایش روابط پیچیده، حمایت برای پیوستگی بیشتر، همسان سازی یک سری از مدل ها و ...
ویرایش سوم HL7 یک قالب بندی متداول برای تبادل مدارک پزشکی بیمار بین سیستم های مختلف بیمارستان و یا حتی بین بیمارستان های مختلف را فراهم می کند.

ابتکارات HL7

امروزه HL7 برای توسعه استانداردها ابتکاراتی را انجام داده که به شرح زیر است:
- استانداردسازی ارائه دانش با استفاده از Arden Syntax ) زبانی برای رمز گشایی دانش پزشکی (
- تعیین اجزا برای مدیریت مفهوم با استفاده از) از پروتوکل های HL7 است که درخواست های مختلف را از حیث زمانی با هم مطابقت می دهد(
- حمایت برای تبادل داده های مراقبت های بهداشتی با استفاده از OBR )نرم افزار میانی است که به برنامه نویسان اجازه می دهد برنامه ای را درست کنند که بتوان از یک کامپیوتر به دیگری از طریق شبکه درخواست کرد(
- استانداردسازی ساختار اسناد با استفاده از XML برای حمایت از درخواست های زیاد
- تعیین یک واژه نامه قوی تعاریف برای استفاده در تبادلات بالینی و اسناد مثل SNOMED )سیستم نامگذاری پزشکی( ، LOINC ) کدها و نام های شناسایی مشاهدات منطقی(
- تعیین وظیفه برای مدارک بهداشتی الکترونیکی
- کار بر روی قسمت هایی مانند جوابگویی، امنیت، محرمانگی

یافته ها

سه سازمان وجود دارد که استانداردهای مربوط به EHR را ایجاد می کنند که عبارتند از : بهداشت در سطح هفتم(HL7 )، جامعه آزمون اسناد امریکا (ASTM )، کمیته اروپایی تعیین کننده استاندارد(CENTC251). استاندارد HL7 فاقد استانداد جامعی برای محتوا و ساختار است اما ایده هایی در ارتباط با EHR ارائه می دهد از استانداردهای واژه نامه ای مثل LOINC ، SNOMED ،UMLS استفاده کرده است. ASTM محتوا و ساختار EHR را مشخص کرده و از استانداردهای واژه نامه ای مثل ICD9 ،SNOMED استفاده کرده است. CEN TC251 ساختار EHR را تعریف می کند اما فاقد استاندارد محتوایی است و استاندارد واژه نامه ای ندارد.
استاندارد HL7 از LOINC برای مشاهدات، از SNOMED برای اقدامات و از UMLS برای درمان های پزشکی استفاده کرده است.
 

استاندارد HL7 و پرونده الکترونیک سلامت
کلیه مصوبات HL7 از سال 1994 به عنوان استاندارد ملی امریکا شناخته می شود اما این بحث نیز در مورد استانداردهای HL7 وجود دارد که در ویرایش های قبلی خود به طور کامل به محتوای پرونده الکترونیک سلامت نپرداخته است.
استانداردهای HL7 برای پرونده الکترونیک سلامت با وجود انکه دارای آثار مثبت فراوان به ویژه در زمینه قابلیت عملکرد متقابل است ولی درک، اجرا و نگهداری آن دارای اشکال بوده و به تعهدات منابع درازمدت و مهم نیاز دارد و از سویی دیگر انتظارات مصرف کننده و پزشک در تصمیم گیریها لحاظ نشده است.
از مزایای استاندارد HL7 می توان به بخش CDA اشاره کرد که ساختار و معناشناسی اسناد بالینی را برای مبادله اطلاعات تعریف و مشخص نموده است.

نتیجه

HL7 استاندارد برگزیده بیشتر صاحبنظران برای اجرا در کشورمان می باشد در حالیکه این سازمان در زمینه استانداردهای تبادل پیام و ساختار بالینی دارای استانداردهای پیشرفته و مورد قبول جوامع جهانی است اما در زمینه محتوا هنوز استاندارد کاملی ارائه نداده است.این استاندارد به مقوله محتوای پرونده الکترونیک سلامت پرداخته که در پروسه تایید و تصویب از سوی ANSI و سایر سازمان های توسعه دهنده استاندارد می باشد.
به نظر می رسد علت انتخاب این سازمان از دید کارشناسان آشنایی بیشتر با این سازمان و استفاده وزارت بهداشت در بخشنامه های خود مبنی بر تبعیت و پیروی از استانداردهای HL7 باشد.
استاندارد HL7 استاندارد مناسب از دید بیشتر کارشناسان (71 درصد) برای اجرا در ایران به نظر می رسد.

منبع:medicalrecords

همچنین بخوانید:

آشنایی با دایکام – تصویربرداری و ارتباطات دیجیتال در پزشکی

آشنایی با سامانه اطلاعات بیمارستان

کاربردهای واقعیت مجازی در حوزه پزشکی