مروری بر تله پاتولوژی یا آسیب‌شناسی از راه دور

آسیب‌شناسی از راه دور  یا تله پاتولوژی به  ارائه خدمات پاتولوژی از راه دور می‌باشد. تله پاتولوژی یکی از شاخه‌های سلامت از راه دور می‌باشد که با کمک فناوری‌های ارتباطی تصاویر ماکروسکوپی و میکروسکوپی پاتولوژی را به مراکز مرتبط مانند بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها، مراکز آموزشی و تحقیقاتی یا هر مکان دیگری در سراسر دنیا ارسال می‌کند. ارسال این تصاویر می‌تواند با اهدافی همچون تشخیص اولیه تشخیص از راه دور، مشورت برای نظر ثانویه متخصص مشاوره از راه دور، تضمین کیفیت، آموزش یا اهداف تحقیقاتی باشد. در واقع پاتولوژیست از راه دور عکس‌های دیجیتال یا آنالوگ دریافتی بر روی نمایشگر رایانه یا تلفن همراه را تفسیر می‌کند. با گسترش دسترسی به اینترنت و ارتباطات با پهنای باند وسیع اشتراک گذاری عکس‌ها در سراسر دنیا امکان‌پذیر شد. این امر موجب شد تا تعداد بسیاری از آزمایشگاه‌ها در نقاط مختلف جهان با دسترسی به متخصصین، خدمات پاتولوژی دریافت کنند. به خصوص در روستاها و مناطقی که با کمبود خدمات پزشکی و پاتولوژیست روبرو هستند مؤثر خواهد بود. در این مناطق، نه تنها خدمات تشخیصی مورد نیاز می‌باشد بلکه می‌توان از طریق تله پاتولوژی به آموزش نیروهای جدید هم پرداخت. تبادل خدمات پاتولوژی بین مراکز حتی در فواصل نزدیک موجب ارتقاء کارایی خدمات می‌شود

در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط  دکتر فاطمه نعمت اللهی  ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.

پاتولوژی از مهمترین شاخه های علم پزشکی است که تمامی رشته های پزشکی به نوعی با آن در ارتباط هستند.اساس آسیب شناسی مدرن (علم پاتولوژی)، فهم اختلالات سلولی و مولکولی است که باعث ایجاد بیماری ها می شوند. گستردگی مطالب در این رشته، دستیابی به مهارت کامل در تمامی زمینه ها را برای یک فرد بسیار دشوار می سازد. به طوریکه هر پاتولوژیست در  موارد بسیاری، نیاز به مشاوره با پاتولوژیست خبره در زمینه خاص پیدا می کند. در مراکز بزرگ امکان دسترسی به چنین مشاوره ای نسبتا آسان است. ولی در اغلب مراکز، عدم وجود چنین دسترسی، به همراه مشکلات جانبی از قبیل هزینه ها و مشکلات حمل و نقل لام‌های شیشه ای، باعث عدم کارایی بسیاری از مشاوره ها شده است.

در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط  دکتر سیروس مومن زاده  ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.

پاتولوژی دیجیتال

پاتولوژی دیجیتال شامل جمع آوری، مدیریت، اشتراک و تفسیر اطلاعات آسیب شناسی  (از جمله اسلایدها و داده‌ها) در یک محیط دیجیتالی است.وقتی اسلایدهای توسط دستگاه اسکن می ‌شوند، اسلایدهای دیجیتال ایجاد می ‌شوند تا یک تصویر دیجیتالی با وضوح بالا داشته باشند و این تصویر می ‌تواند در صفحه کامپیوتر یا تلفن همراه مشاهده شود.

با استفاده از اسکنرهای پاتولوژی دیجیتال با توان عملیاتی بالا، می ‌توان کل اسلاید شیشه ‌ای را زیر نور معمولی و یا فلورسنت با یک بزرگنمایی قابل مقایسه با میکروسکوپ گرفت.اسلایدهای دیجیتال را می ‌توان با استفاده از برنامه های تخصصی نرم افزار پاتولوژی دیجیتال از طریق شبکه اینترنت یا اینترانت به اشتراک گذاشت.همچنین می ‌توان از ابزارهای تجزیه و تحلیل تصویر خودکار برای کمک به تفسیر و تعیین کمیت بیان نشانگر زیستی در بخش‌ های بافتی استفاده کرد.تاریخچه پاتولوژی دیجیتال به بیش از ۱۰۰ سال پیش برمی ‌گردد، زمانی که از تجهیزات تخصصی برای ضبط تصاویر میکروسکوپ بر روی صفحات عکاسی استفاده شد.

مفهوم تله پاتولوژی (انتقال تصاویر میکروسکوپ از راه دور) نزدیک به ۵۰ سال است که وجود دارد. با این حال، در دهه گذشته پاتولوژی شروع به تحول دیجیتالی واقعی نمود و از آنالوگ به یک محیط الکترونیکی وارد می ‌شود.پیشرفت سریع فناوری تصویر برداری از کل اسلایدها WSI ، همراه با پیشرفت در برنامه‌های نرم افزاری، رابط LIS / LIMS و شبکه های پرسرعت، امکان ادغام کامل پاتولوژی دیجیتال در گردش کار پاتولوژی را فراهم کرده است.پاتولوژی دیجیتالی پاتولوژیست ‌ها را قادر می ‌سازد تا به سرعت و از راه دور و با کیفیت بالا، موارد را ارزیابی کنند، بنابراین کارایی و بهره ‌وری را بهبود می ‌بخشد.آینده پاتولوژی دیجیتال می ‌تواند سرانجام شامل تحقیقات پیشرفته، تفسیر، تشخیص به کمک کامپیوترهای پزشکی و شخصی باشد.

در برخی منابع کلمات پاتولوژی دیجیتال (Digital pathology) و تصویربرداری تمام-اسلاید (Whole-slide imaging) با تله پاتولوژی مترادف در نظر گرفته شده‌است. در حالیکه پاتولوژی دیجیتال حوزه وسیع تری از انفورماتیک پاتولوژی را در بر می‌گیرد. برخی صنایع پیشرو کلمه پاتولوژی دیجیتال را ارجح می‌دانند زیرا پیش‌بینی می‌کنند در آینده فرم‌های متعددی از تصویربرداری پزشکی به خطوط تولید محصولات تصویربرداری دیجیتال افزوده خواهد شد. در سال ۱۹۸۶، اصطلاح تله پاتولوژی وارد متون علمی شد و در منابع علمی کلمه تله پاتولوژی کاربرد فراوان تری نسبت به سایر کلمات دارد. برخلاف شرکت‌های تله رادیولوژی که برای روش‌های متفاوت تصویربرداری مانند X-rays، CT، PET و MRI سرویس‌های تشخیصی گوناگونی را فراهم کرده‌اند، در تله پاتولوژی تنها از میکروسکوپ‌های نوری برای تشخیص استفاده می‌شود. در حالیکه سایر تکنیک‌ها هم کاربرد فراوانی در تشخیص دارند.

 

تله پاتولوژی یا پاتولوژی از راه دور

تله پاتولوژی یکی از زیر شاخه های پزشکی الکترونیک است، که در چند سال اخیر مورد توجه ویژه ای قرار گرفته است و افقی جدید را در پاتولوژی به خصوص در سامان دادن به مشاوره های تشخیصی گشوده است. تله پاتولوژی روند تشخیص بافتی است که با استفاده از تصاویر دیجیتالی نمونه که با ارسال الکترونیکی تصاویر به مرکزی تخصصی حاصل می‌شود.

این روش در چهار جنبه مختلف عملی می تواند قابل استفاده باشد، که عبارتند از: مشاوره، تشخیص اولیه، آموزش و کنترل کیفی.در ایران استفاده از تله پاتولوژی دارای سابقه طولانی نیست و استفاده از آن محدود به مشاوره در یکی از مراکز ارجاعی برای مدت زمان محدود می شود. این در حالی است که این گستره در سایر کشورها به سرعت در حال پیشرفت است. از طرف دیگر مشکلات فراوانی در ایران در زمینه های آموزش، کنترل کیفی و به خصوص مشاوره در پاتولوژی با توجه به بعد مسافتها و نیز عدم توزیع یکسان امکانات آموزشی و تخصصی وجود دارد، که استفاده مناسب از تله پاتولوژی می تواند راهگشای بسیاری از آنها باشد.

 

کاربرد تله پاتولوژی

خدمات پاتولوژی در آزمایشگاه‌ها بر اساس تست‌های آزمایشگاهی و تخصص‌های مورد نیاز به دو بخش اصلی تقسیم می‌شود.

  • پاتولوژی آناتومی که شامل پاتولوژی جراحی، سیتوپاتولوژی و اتوپسی می‌باشد.
  • پاتولوژی بالینی که شامل شیمی، میکروبیولوژی بالینی، هماتولوژی، سیتوژنتیک، ژنومیک و سم‌شناسی می‌باشد.

گرچه در تمامی این بخش‌ها به عکس‌های دیجیتال نیاز می‌باشد ولی اکثر خدمات تله پاتولوژی در دو حوزه پاتولوژی جراحی و سیتوپاتولوژی انجام شده‌است. تا به امروز، متخصصین پاتولوژی جراحی بیشترین علاقه را به تله پاتولوژی نشان داده‌اند. دسترسی به خدمات پاتولوژی جراحی جهانی بسیار متغیر است. در ایالات متحده، بخش پاتولوژی جراحی در یک مرکز پزشکی آکادمیک شامل زیربخش‌های تخصصی تر مبتنی بر اندام‌های مختلف مانند قلب و مغز می‌باشد. در مقابل، در بسیاری از نقاط جهان، بدون در نظر گرفتن شاخه‌های تخصصی، حتی با کمبود پاتولوژی جراحی عمومی مواجه می‌باشند. جهت نشان دادن فراوانی متخصصین پاتولوژی جراحی در ایالات متحده، برآورد اخیر نشان می‌دهد از ۴۰۰۰۰ تا ۵۰۰۰۰ پاتولوژیست در دنیا تقریباً ۲۰۰۰۰ یعنی ۴۰ درصد آن در ایالات متحده می‌باشند در حالیکه فقط به ۳ درصد از جمعیت جهان خدمت رسانی می‌کنند. با در نظر گرفتن نیاز به مشاوره برای نظر دوم از متخصصین پاتولوژی جراحی آنگاه برای برآورده کردن این نیاز خواستار تعداد بیشتری تله پاتولوژیست خواهیم بود. همچنین، در آینده تله پاتولوژی در فیلد هماتوپاتولوژی بسیار مفید خواهد بود ولی در حال حاضر از نقطه نظر فناوری چالش‌هایی وجود دارد.

 

همچنین بخوانید:

مروری بر مزایای تله ویزیت

آنچه درباره تاریخ تله مدیسین (پزشکی از راه دور) نمیدانستید

توانبخشی از راه دور (بخش دوم)

بالا