امروزه با توجه به ظهور فناوریهای شگفت انگیز جدید مانند واقعیت مجازی، چاپ سهبعدی یا CRISPR انتظار داریم که انقلابی در حوزهی دندان پزشکی ایجاد شود. تمام نگاه متخصصان به سوی آینده است.
با توجه به فن آوریهای جدید به نظر میرسد آیندهی دندان پزشکی، حوزهای که به سرعت در حال رشد است، بسیار متفاوت از امروز باشد. این تفاوت با تاکید بیشتر بر پیشگیری است که منجر به ایجاد پوسیدگیهای کمتر در دندانها و کاهش بیماریهای دهان و دندان میشود. پیش بینی میشود در آینده درمان مشکلات دهان و دندان به آسانی و در زمان کوتاه قابل دسترسی باشد.
همان طور که در مورد سایر تخصصهای پزشکی نیز صادق است، نوآوریهای تحولآفرین تاثیر بسیار زیادی بر روی کیفیت تجربیات دندان پزشکان و خدماتی درمانی که ارئه میدهند، خواهد داشت. آیا میتوانید تصور کنید که ممکن است پروتز چاپ سهبعدی خود را ظرف یک ساعت به جای صرف 4 الی 5 جلسه در دندان پزشکی، دریافت کنید؟ آیا میتوانید تصور کنید که یک دندان پزشک از راه دور داشته باشید؟ یا این که امکان رشد دندانهای جدید برای افراد 80 ساله وجود داشته باشد؟ در ادامه به بررسی برجستهترین نوآوریهای فناوری در حوزهی سلامت دهان و دندان خواهیم پرداخت.
گاهی مراجعه به مطب دندان پزشک برای برخی اقشار جامعه مانند کودکان، بیماران با شرایط خاص و یا افراد سالمند دشوار است. مسئله دیگری که مشکل آفرین است، مسافت است. مردمی که در مناطق روستایی زندگی میکنند به ندرت به دندان پزشک دسترسی پیدا میکنند و تقریبا هرگز امکان انتخاب ندارند. این مشکلات میتواند به میزان قابل توجهی با گسترش علم دندان پزشکی از راه دور(teledentistry) برطرف شود. به کمک این فناوری دسترسی به درمان آسانتر میشود، هزینهی درمان برای بیماران کاهش مییابد و این امکان را برای بیماران فراهم میکند تا با متخصصانی که در دسترس نیستند ارتباط برقرار کنند. دندان پزشکی از راه دور در ایالات متحده در حال گسترش است.
یکی از شرکتهایی که بسیاری از خدمات از راه دور را ارائه میدهد، MouthWatch است. یکی از معروفترین خدمات آنها TeleDent، یک بستر دندان پزشکی از راه دور است. این سرویس به کاربران اجازه میدهد تا تصاویر، یادداشتهای بالینی و کدهای صورت حسابها را ضبط کنند و پس از آن این اطلاعات را به یک متخصص دندان پزشکی در هر جایی از کشور ارسال کنند. کاربران همچنین میتوانند به صورت زنده با پزشک صحبت کنند و در صورت لزوم به صورت حضوری یکدیگر را ملاقات کنند.
2- مسواک هوشمند
در آینده فضای خانهها مملو از دستگاههای هوشمند خواهد شد. در نگاه اول ممکن است کمی عجیب به نظر برسد که اجازه دهید یک حسگر مسئول انجام یکی از فعالیتهای محبوب شما یعنی مسواک زدن شود. اما این انتخاب باعث حفظ سلامت دندانها و پیشگیری از بروز بیماریهای دهان و دندان میشود. مسواکهای الکتریکی هوشمند Kolibree این اطمینان را به کاربران میدهد که دندانهایشان را به شکل درست از طریق برنامهی کاربردی آن، مسواک بزنند. این مسواکها به بچهها بازیهای سرگرم کننده ارائه میدهد تا مسواک زدن برایشان فعالیتی مفرح باشد.
در ماه جولای سال جاری، شرکت Philips مسواکهای متصل به بلوتوث را روانهی بازار کرد. موردی که به طور کامل با سبک و سیاق دستگاههای هوشمند موجود در زندگیهای عصر حاضر هماهنگ است. این مسواک ترکیبی از انواع حسگرها در دستگیرهی خود است که زمان درست مسواک زدن را به کاربر گوشزد میکند. نحوهی عملکرد آن بسیار ساده است. این فناوری، یک نقشهی سهبعدی از دهان کاربر را به او نشان میدهد که مسواک بزند و پس از آن به کاربر پیشنهاد میدهد که مسواک زدن را به چه اندازه انجام دهد. همچنین برنامهی کاربردی مسواک، زمانی که کاربر بیش از حد به دندان فشار وارد کند یا بیش از حد سایش اعمال کند، هشدار میدهد.
3- واقعیت افزوده
از زمانی که Pokémon Go در تابستان امسال یک موفقیت جهانی به دست آورد، به همه ثابت شد که واقعیت افزوده همهی زمینهها به خصوص مراقبتهای بهداشتی را متحول خواهد کرد. Alexis Jenny توانایی بالاقوهی واقعیت افزوده را در رابطه با دندان پزشکان، زمانی که یک دانشجوی دورهی دکتری در دانشگاه Strasbourg بود، تشخیص داد. موضوع پایان نامهی او در مورد این بود که زمینههای پزشکی و دندان پزشکی چگونه میتوانند از واقعیت افزوده بهرهمند شوند. در حال حاضر اساتید و دانشجویان از واقعیت افزوده برای فعالیتهای آموزشی و به نمایش گذاشتن مدلهای دندان پزشکی بهره میبرند. با چنین روندی واقعیت افزوده طی چند سال آینده انقلابی در تدریس دندان پزشکی ایجاد خواهد کرد. برای نمونه دستگاه DentSim Simulator با استفاده از شبیه سازیهای واقعیت افزوده برای بهبود مهارت دندان پزشکی به دانشجویان این رشته در سراسر جهان کمک میکند.
4- واقعیت مجازی
در ماه ژوئن سال جاری، Nobel Biocare نخستین عمل جراحی دندان پزشکی با استفاده از فناوری واقعیت مجازی را انجام داد. بدین ترتیب دندان پزشکی از دیگر زمینههای پزشکی فراتر رفت. در 14 آوریل 2014، Shafi Ahmed یک عمل جراحی سرطان را به کمک دوربینهای واقعیت افزوده در بیمارستان ساطنتی لندن انجام داد. به طور مشابه، واقعیت افزوده و واقعیت مجازی میتوانند تجربهی آموزش و یادگیری در دندان پزشکی را به سطح کاملا جدیدی ارتقا دهند. جراحان میتوانند با یک دوربین واقعیت مجازی در سطح جهانی عمل جراحی انجام دهند و اجازه دهند که دانشجویان پزشکی از طریق عینکهای واقعیت افزوده عملا در آنجا حضور داشته باشند.
واقعیت مجازی نه تنها به دانشجویان و استادان پزشکی بلکه به بیماران نیز کمک میرساند. آزمایش بر روی 69 شرکت کننده نشان داد که واقعیت مجازی میتوانند حواس بیماران را حین فعالیت دندان پزشک پرت کند. بیماران عینکهایی را استفاده میکنند که صحنههای طبیعی زیبا را به آنها نشان میدهد و این باعث میشود که درد ناشی از درمان را به طور کامل احساس نکنند.
5-دستیار طراحی رایانهای و چاپ سهبعدی
طراحی رایانهای (CAD) و تولید رایانهای (CAM) از جمله چاپ سه بعدی، انقلابی در آزمایشگاههای دندان پزشکی ایجاد میکند. این فناوری آزمایشگاهها را به آزمایشگاههایی ارزانتر و موثرتر تبدیل میکند. به شکل سنتی در صورتی که بیمار نیاز به یک روکش دندان داشته باشد، دندان پزشک باید قالب دندان را آماده کند و به وسیلهی آن یک روکش دندان موقت بسازد. سپس منتظر آزمایشگاه دندان پزشکی بماند تا روکش دندان آماده شود. به وسیلهی فناوری CAD/CAM، دندان برای ساختن روکش سوراخ میشود و یک عکس با رایانه از آن گرفته میشود. سپس این عکس به یک دستگاه داده میشود که به کمک آن دندان را میسازد. با چاپ سهبعدی آزمایشگاههای دندان پزشکی محدودیتهای مدل سازی را برطرف میکنند و کسب و کار را رشد میدهند. Stratasys، Envisiontech یا FormLabs چنین راهکارهای پیشرفتهای را ارائه میدهند. در آینده امکان چاپ سفارشهای اختصاصی برای مشتریان، چاپ دندانهای مصنوعی یا دندانهای پرسلان (porcelain teeth) فراهم خواهد شد.
منبع: exos
همچنین بخوانید:
تحولی در ارتقا سلامت با سلامت همراه (mobile Health)
نقش اینترنت اشیا در پزشکی و درمان مدرن
علاقه پزشکان به تله مدیسین در حال فزایش است