افراد مبتلا به دیابت نیاز به معاینات چشمی سالانه برای جلوگیری از نابینایی دارند  اما اگر پزشک بتواند خود به بیماران برای معاینات چشمی مراجعه کند، چه اتفاقی می‌افتد؟

 محققان مرکز چشم Kelloggدر دانشگاه میشیگان مطالعه ‌ای را بر روی افراد مسن برای بررسی تأثیر معاینات الکترونیکی چشم در کاهش نابینایی انجام دادند. در این تحقیق مشخص گردید چنانچه خدمات ارائه شده مناسب باشد، بیماران از آن استقبال خواهند کرد.

 پرفسور ماریا وودوارد استادیار چشم پزشکی در مرکز چشم کلاگ می‌گوید: تحقیقات نشان داده است Telemedicineیا "پزشکی از راه  دور" روشی امن برای نظارت بر مراقبت از چشم درافراد  مبتلا به دیابت است، چنانچه پزشکان برای تغییر روش مراقبت از افراد برنامه ریزی کنند ما باید سرویسی را ابداع کنیم که برای بیماران جذاب و متناسب با شرایط آنها  باشد. تشخیص و درمان زود هنگام  کلید جلوگیری از نابینایی بر اثر رتینوپاتی دیابتی است اما کمتر از 65 درصد از افراد بالغ مبتلا به دیابت تحت غربالگری چشم قرار می گیرند. در جمعیتهای محروم، نرخ رتینوپاتی می‌تواند با این روش 10 تا 20 درصد کاهش یابد.

 تغییر برنامه‌های غربالگری به روش  Telemedicineاز بار هزینه‌های بالای مراقبتهای بهداشتی و عدم  دسترسی به مراقبتها به دلیل زندگی در مناطق دورافتاده یا کمبود وقت به دلیل مشغله ی کاری، بکاهد.

یافتن راهی برای غربالگری گسترده  در دهه‌های آینده بسیار ضروری است زیرا  بر اساس برآوردها شیوع دیابت تا سال 2030 به بیش از دو برابر افزایش می‌یابد و 366 میلیون نفر را در سراسر جهان درگیر خواهد کرد. معاینه‌ی چشم بصورت الکترونیکی می‌تواند به پزشکان مراقبت‌های اولیه‌ی اجازه دهد تا نقشی حیاتی در پیشگیری از آسیب‌های چشمی بازی  کنند.

در این روش، از هر دو چشم بیمار توسط پزشک خانواده تصاویری با دوربین خاصی، بدون اتساع  مردمک گرفته می‌شود، این تصاویر شبکیه‌ی بیماران را بخوبی نشان می‌دهد. سپس این تصاویر از طریق شبکه‌های امنی به متخصصین چشم ارسال می‌شود. بر اساس یافته‌های پزشک متخصص مرحله‌ی بعدی پیگیری مشخص می‌شود: یا برای بیمار برای عکس‌های بعدی در مطب پزشک خانواده‌ی خود برنامه ریزی می‌شود و یا بیمار به یک متخصص شبکیه ارجاع می‌گردد.

 در گزارش این تحقیق که در مجله‌ی Telemedicine and e-Health منتشر شده است، تنها 3 درصد از 97 بیماری که در این نظرسنجی شرکت کرده بودند، اطلاعاتی  در مورد  پزشکی از راه دور داشتند.

 اما هنگامیکه  پزشکی  از راه  دور برای آنها شرح داده شد، 69 درصد از این افراد معتقد بودند که  این روش می‌تواند از مراجعات روتین به متخصص چشم آسان تر باشد.

 بیمارانی که به مدت طولانی به دیابت مبتلا هستند و یا ارتباط  نزدیکی با پزشک خود دارند از روش  پزشکی از راه دور استقبال کمتری می‌کنند. اما چنانچه این روش برای آنان راحتتر از معاینات  روتین  چشم  باشد و یا این افراد به سایر مشکلات سلامت مبتلا باشند که مراجعه‌ به پزشک را برای آنها سخت کرده باشد از این روش استقبال خواهند کرد.

 دکتر Woodwardمی‌گوید: احتمال اعتماد بیمارانی که به مدت طولانی به دیابت مبتلا هستند، به این روش  کمتر است، ما دریافتیم که بیشترین تأثیر" بر تمایل به انجام این روش" راحتی آن است، تمایل بیماران برای شرکت در این روش به منظور غربالگری رتینوپاتی دیابتی منعکس کننده‌ی راحتی بیماران، ارتباط بیمار با پزشک و اهمیت رسیدگی به سلامت برای این افراد است.

امروزه افرادی که مبتلا به دیابت هستند ، ساعت‌های زیادی را صرف ردیابی میزان قند خون ، رعایت رژیم غذایی و ورزش‌های فیزیکی و محاسبه‌ی زمان و چگونگی تزریق انسولین می‌کنند. اگرچه تحقیقات در این حوزه طی چند سال گذشته پیشرفت‌های زیادی به همراه داشته است ، اما کسانی که با این بیماری زندگی می‌کنند نسبت به درمان این بیماری ناامید هستند. بدین ترتیب ، بسیاری از تحقیقات کنونی بر استفاده از تکنولوژی در این زمینه تأکید دارند.

در حالی که اجرای درمان‌های سنتی کارایی کمتری داشته است ، گسترش دستگاه‌های هوشمند در حوزه‌ی تکنولوژی ، نقش محوری در نحوه‌ی کنترل دیابت دارند. با توجه به شرایط بیماری مانند دیابت که نیاز به مراقبت و نظارت 24 ساعته دارد ، تکنولوژی‌های موجود مزایای بسیاری در مراقبت‌های شخصی و اتوماتیک دارند. با توجه به اینکه بسیاری از ما از اپلیکیشن‌های تلفن همراه برای کنترل وضعیت سلامتی استفاده می‌کنیم ، دستگاه‌های بسیاری در تلاش برای ایجاد راهکارهای جدید برای افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و نوع 2 جهت پیشگیری از این وضعیت هستند.

در ادامه نگاهی به برخی از جدیدترین دستگاه‌های تکنولوژیکی ارائه شده در این زمینه می‌اندازیم:

پانکراس مصنوعی یا بیونیک:

با وجود پیشرفت‌های مداوم در درمان دیابت نوع 1، اکثر بیماران بیشتر عمر خود را با قند خون بالاتر از حد مجاز سپری می‌کنند . این عامل باعث شده است محققان تلاش خود را برای ایجاد یک دستگاه که قادر به اندازه‌گیری سطح گلوکز بیمار است و به‌طور خودکار مقدار لازم انسولین را ترشح می‌کند، متمرکز سازند. این پانکراس "مصنوعی" یا "بیونیک" قطعاً یک درمان برای دیابت نیست ، اما به‌طور چشمگیری بر چشم‌انداز کلی کنترل دیابت تأثیر می‌گذارد.

پانکراس مصنوعی به‌طور مؤثر در خط مقدم درمان دیابت عمل می‌کند. مخترعان پانکراس بیونیک در بوستون امیدوارند که این دستگاه موجب تحول در شیوه زندگی افراد مبتلا به دیابت شود و سطح قند خون آن‌ها را تغییر دهد.

در حالت ایده‌آل ، محصول جدید ، وظیفه نظارت و تنظیم قند خون را بر عهده خواهد گرفت. با استفاده از این دستگاه یک سیگنال به صورت بی‌سیم هر 5 دقیقه از یک مانیتور گلوکز زیر پوست بیمار به یک اپلیکیشن گوشی هوشمند منتقل می‌شود و وضعیت گلوکز خون خود را نشان می‌دهد. سپس این برنامه مقدار انسولین مورد نیاز برای تعادل قند خون را محاسبه می‌کند، به‌طور خودکار یک سیگنال را برای کاربر ارسال می‌کند تا دوز موردنیاز را از طریق یک کانتر مدیریت کند. در حالت ایده‌آل ، سیستم نیاز به ورودی کمی از کاربر دارد.

استیون راسل، از بیمارستان عمومی ماساچوست، یکی از نویسندگان مقاله جدید این دستگاه می‌گوید :"سیستم بیوسیان پانکراس ، میانگین گلوکز خون و خطر ابتلا به عوارض دیابت را کاهش می‌دهد.". پانکراس بیونیک ، با استفاده از جدیدترین فناوری نرم افزار گوشی‌های هوشمند ، به کاربران آن کمک می‌کند سطح قند خون را به‌طور مداوم کنترل نمایند. در حالیکه FDA در ایالات متحده هنوز سیستم دستگاه لوزالمعده مصنوعی کاملا خودکار را تأیید نکرده است، پیشرفت‌های زیادی در توسعه آن صورت گرفته است.

GMate سیستم هوشمند اندازه‌گیری قند خون:

Gmate Smart که توسط Philosys تولید شده ، افراد مبتلا به دیابت را قادر می‌سازد از گوشی‌های هوشمندشان برای تجزیه و تحلیل و اندازه گیری قند خون خود استفاده کنند. دستگاه کوچک از طریق جک هدفون به iPhone، iPad یا iPhone Touch وصل می‌شود. کاربران با باز کردن برنامه ، قرار دادن یک نوار تست و استفاده از نمونه خون خود می‌توانند میزان قند خون را محاسبه کنند و نتایج حاصل از آن را به‌طور مستقیم به پزشک موردنظر ارسال کنند. این دستگاه تأیید اداره غذا و داروی ایالات متحده آمریکا را در ماه اوت دریافت کرد و امیدوار است که خیلی زود وارد بازارهای ایالات متحده شود.

سیستم کنترل درد SENSUS :

دستگاه SENSUS یک محرک الکتریکی عصبی است که به شکلی منحصربه‌فرد طراحی شده است تا احساس بی‌حسی و دردی که بسیاری از افراد مبتلابه نوروپاتی متحمل می‌شوند را تسکین دهد. نوروپاتی دیابتی و یا آسیب عصبی به دلیل سطح بالای قند خون ، می‌تواند یکی از عوارض ناخوشایند دیابت باشد. تقریبا نیمی از افراد مبتلابه دیابت نوع 1 و نوع 2 در طول زندگی خود تحت تاثیر این وضعیت قرار می‌گیرند.

با اینکه استفاده از دستگاه‌های پوشیدنی مثل ساعت‌های هوشمند به طرز چشمگیری فراگیر شده‌اند اما کارایی آن‌ها به نشان دادن علائم حیاتی وقتی کاربر در حال حرکت است محدود می‌باشد. با این حال تمرکز SENSUS بر مدیریت درد است. این دستگاه زیر زانو بسته می‌شود و به‌راحتی با انتقال پالس الکتریکی فرکانس پایین در سراسر بدن ، یک فرایند به نام تحریک عصبی الکتریکی پوستی یا TENS ایجاد می‌کند که باعث تسکین درد می‌شود. دستگاه SENSUS بدون هیچ عارضه جانبی است و می‌تواند به‌راحتی در شب و همچنین زیر لباس محفوظ بماند.

اپلیکیشن‌های هوشمند در زمینه دیابت:

• ShugaTrak  :این برنامه میزان قند موجود در زیر پوست را به ‌دقت اندازه‌گیری می‌کند. با استفاده از این اپلیکیشن افراد مبتلا به دیابت به‌راحتی می‌توانند میزان قند خون را اندازه‌گیری نمایند. ShugaTrak به‌خصوص برای والدینی که کودک آن‌ها مبتلابه دیابت است و در طول روز در مدرسه به سر می‌برد ، کاربرد بسیاری دارد ، چراکه گلوکز کودک مبتلا را اندازه‌گیری کرده و آن را به‌طور مداوم به‌صورت متن یا ایمیل برای والدین کودک ارسال می‌کند.
• :Glucose Buddy  این اپلیکیشن با دقت بیشتری بر میزان تغییرات گلوکز خون افراد در طول روز نظارت دارد. همچنین تاریخچه‌ای از رژیم غذایی ، مراقبت‌های روزانه ، داروهایی که کاربر مصرف می‌کند، ورزش و فعالیت‌های بدنی تهیه می‌کند. علاوه بر این Glucose Buddy با ارسال ایمیل به گروه درمانی فرد بیمار سعی بر کم کردن فاصله‌ی بین بیمار و ارائه‌دهندگان خدمات درمانی را دارد.
• Smart Sox  :حملات قلبی ، سکته مغزی و قند خون بالا یکی از شایع‌ترین دلایلی است که فرد مبتلابه دیابت در بیمارستان بستری می‌شود. Smart Sox برای شناسایی موقعیت و محدوده حرکتی است که می‌تواند به مشکلات منجر شود. جوراب‌های ساخته شده توسط پزشکان امریکایی از سنسور و فیبر نوری استفاده می‌کنند تا مانع ایجاد فشار در پای بیمار شوند. چه بیمار در خانه باشد چه بیمارستان ، Smart Sox تشخیص می‌دهد که نیاز به درمان وجود دارد یا نه. بدین ترتیب ، پزشکان قادر به ارائه درمان مؤثرتر در قالب ورزش یا دارو هستند.

درنهایت این جوراب هوشمند می‌تواند بیماران را از آسیب‌های دردناک آگاه کند. محققان انتظار دارند تا سال 2019 ، جوراب‌های هوشمند در دسترس عموم قرار بگیرد.

منبع: sciencedaily , diabetes