سلامت الکترونیک یک واژه کلی است که به مجموعه ای از فعالیتهای مختلف اطلاق می گردد. توجه به این نکته مهم است که هریک ازاین قسمتها می توانند در محل فیزیکی متفاوتی به فعالیت بپردازند و بصورت الکترونیکی بهم متصل باشند.

سلامت الکترونیک یک عمل بهداشتی نسبتاً جدید است که توسط پروسه‌های الکترونیکی و ارتباطات پشتیبانی می‌شود که حداقل به سال ۱۹۹۹ برمیگردد.  در یک مطالعه در سال ۲۰۰۵، ۵۱ تعریف منحصر به فرد از این عنوان بدست آمد. بعضی از پژوهشگران معتقدند که با فناوری اطلاعات سلامت که تعریف گسترده‌ای از فرایندهای الکترونیکی / دیجیتال در سلامت است قابل تعویض است. در حالی که برخی معتقدند معنای دقیقتری از عمل مراقبت‌های بهداشتی با استفاده از اینترنت دارد. همچنین این موضوع می‌تواند شامل برنامه‌های بهداشتی و لینک‌های مربوط به mHealth باشد که به عنوان بهداشت و سلامت شناخته شده‌اند. از سال ۲۰۱۱، شناخت روزافزون نیاز به امنیت بهتر و مقررات سایبری نیاز به این منابع تخصصی برای ایجاد راهکارهای ایمن سلامت الکترونیکی را پررنگ تر کرده‌است تا اینکه که بتواند به این تهدیدات رو به رشد برسد.

سلامت الکترونیکى یک زمینه جدید و روبه رشد از تلاقى اطلاع رسانى پزشکى ـ سلامت عمومى و مبادلات تجارى است که به خدمات و اطلاعات سلامت ارائه شده و یا تقویت شده از طریق اینترنت و فناورى هاى وابسته اطلاق مى گردد. در مفهومى وسیع تر این واژه نه تنها به توسعه فناورى اشاره مى کند بلکه زمینه اى جامع براى ارتقاى محلى ـ منطقه اى و بین المللى مراقبت بهداشتى با استفاده از فناورى اطلاعات و ارتباطات است. هدف از این تعریف، ایجاد یك محیط پویا براى استفاده هرچه بیشتر از رایانه و اینترنت در حوزه سلامت جامعه است

لایه اولیه هرم سلامت الکترونیکی یک مرکز پاسخگویی تلفنی است که با یک شماره سه رقمی نظیر 123 معرفی می گردد. این مرکز بصورت 24 ساعته و هفت روز هفته فعالیت کرده و بوسیله کارکنان متخصص و حرفه ای در زمینه سلامت و پرستاری اداره می گردد .کارکنان بوسیله تلفن به سوالات مراجعان پاسخگو بوده و با آنان درجهت حل مشکلات سلامتی کمک می کنند .و در صورت نیاز مراجعان را به مراکز و یا واحدهای دیگر ارجاع می دهند . لایه اطلاعات پزشکی و دورسنجی مشابه مرکز تلفن بوده با این تفاوت که علاوه بر امکان دریافت صدا ،امکان دریافت و ارسال اطلاعات پزشکی نیز در آن فراهم است . بطور مثال اطلاعاتی نظیر فشارخون ،EKG، قندخون، وزن و.....می توانند دریافت گردند.

این اطلاعات می توانند بصورت روزانه یا حتی بصورت اورژانس دریافت و یا ارسال شوند . لایه بعدی آموزش الکترونیک و اطلاعات سلامت در اینترنت است ،که می تواند توسط یک وب سایت اطلاعات مهم و اولیه در زمینه سلامت و بیماریها به نمایش گذاشته شود .اطلاعاتی در مورد انواع بیماریها علائم و عوارض آنها و همچنین پاسخ به سوالات متداول در باره هریک از آنها می تواند در این وب سایت گنجانده شود . همچنین امکان پاسخ به سوالات بیماران از طریق ارسال پست الکترونیک و همچنین امکان گفتگوی گروهی بیماران در جهت انتقال تجربیات و اطلاعات مفید هریک از آنها در این سایت فراهم است .

قسمت آموزش از راه دور در برگیرنده تمامی امکانات و تکنولوژیهایی است که می تواند در جهت آموزش متخصصین و بیماران بکارگرفته شود . قسمتهایی از فعالیت اینترنتی در لایه قبل در این لایه نیز گنجانده می شود . لایه بعدی هرم شامل امکان مشاوره از راه دور و امکان ارائه خدمات پرستاری از راه دوراست مشاوره از راه دور یعنی ارائه هرگونه خدمات پزشکی ممکن از راه دور خدماتی مانند روانپزشکی از راه دور، و یا مشاوره پوست از راه دور و حتی مشاوره می تواند انجام گیرد .مرحله نهایی هرم سلامت الکترونیک شامل تعدادی از کلیدی ترین قسمتهایی است که می توانند در جهت ارائه خدمات مفیدتر و پایدارتر در زمینه سلامت الکترونیک فعالیت کنند .

مرکز نظارت و هماهنگی که فعالیت لایه های زیرین را مدیریت و هماهنگ می کند، واحد تحقیقات که به طراحی و اجرا و ارزیابی پروژه های سلامت الکترونیک کمک می کند و در پایان مرکز آموزش که وظیفه آموزش دانشجویان در زمینه پزشکی از راه دور را به عهده دارد و همچنین آموزشهایی درهمین زمینه به پزشکان و پرستاران و تکنسین های مرتبط با این موضوع ارائه می کند و با سازمانهای خاص نظیر سازمان هلال احمر و حوادث غیر مترقبه در ارتباط است . 

مهندسان سیستم های سلامت به دنبال کارایی و اثر بخشی هر چه بیشتر منابع موجود در نظام سلامت هستند. کشور های پیشرو متوجه شده اند که نظام سلامت یکی از گلوگاه های اصلی تولید ناخالص داخلی آنهاست.و برای این که بتوانند از منابع موجود شان بهترین استفاده را کنند، ناچار به تغییر نگرش خود به سلامت، بیمار و بیمارستان و … شده اند. در این راستا سلامت الکترونیک(e-Health)  یک زمینه روبه رشد از تلاقى انفورماتیک، پزشکى، بهداشت عمومى و تجارت است که از طریق اینترنت و تکنولوژى هاى مرتبط با آن ارتقا و تکامل مى یابد. سلامت الکترونیک را نه تنها به عنوان یک توسعه فنى بلکه به عنوان حالتى روحى،. طرز تفکر و یک حرکت عمومى جهانى مى توان توصیف کرد.

همچنین بخوانید:

مروری بر دندانپزشکی از راه دور

مروری بر تله مدیسین(پزشکی از راه دور)

بحران کرونا و مزایای تله مدیسین