مفهوم اینترنت اشیاء مستلزم استفاده از ابزار الکترونیکی جهت ثبت و ضبط اطلاعات است تا با اتصال به اینترنت، بلوتوث و یا سایر شبکه ها ، قابلیت انجام امور خاص از قبیل ارسال به سرور، پردازش و غیره را به سیستم اضافه نمایند.

اینترنت اشیاء پزشکی( IoMT )نقش حیاتی در صنعت مراقبت های بهداشتی در جهت افزایش دقت ، اطمینان پذیری و بهره وری دستگاه های الکترونیکی ایفا می کند. محققان در تلاش هستند تا با کمک متصل کردن منابع پزشکی موجود و سیستم های مراقبت های پزشکی , به یک سیستم مراقبت های پزشکی دیجیتالی دست یابند. در حالی که IoT می تواند زمینه های متنوعی را به هم متصل نماید(اعم از کشاوزی،مدیریت شهری ،حمل ونقل و...) اما تحقیقات ما بر روی زمینه اینترنت اشیا(IoT) در مراقبت های بهداشتی متمرکز است.این مقاله نقش اینترنت اشیا در زمینه مراقبت های پزشکی ،کاربرد ها و چالش های آینده اینترنت اشیا در زمینه سلامت را به مردم معرفی می کند. ما امیدواریم که این کار برای محققان و افراد حرفهای در این زمینه مفید باشد و به آنها کمک کند تا پتانسیل عظیم اینترنت اشیا را در حوزه پزشکی درک کرده و چالشهای اصلی را در IoMT شناسایی کنند. این بخش به محققان کمک خواهد کرد تا نقش قبلی IoT را در زمینه صنعت مراقبتهای بهداشتی بهتر درک کنند.

بدیهی است کاربرد بسیاری از محصولات و تجهیزات صنعتی در صورت قابلیت استفاده از اینترنت می­ تواند تغییر کند. بیماران و ارائه کنندگان خدمات سلامت نیز می ­توانند ذی­نفع استفاده از اینترنت اشیاء در حوزه سلامت باشند. بخشی از کاربردهای اینترنت اشیاء را می ­توان در نرم افزارهای سلامت موبایل و یا دستگاه ­هایی که اطلاعات سلامت فرد را ضبط می­ کنند دید. بسیاری از بیمارستان­ ها نیز در حوزه ­های تجهیزات پزشکی، پرسنل و بیماران خود از این حوزه تکنولوژی بهره می ­برند.

علت اصلی استفاده از این تکنولوژی کاهش نقش انسان و البته اجتناب از خطاهای انسانی است که منجر به ارائه خدمات در حوزه سلامت می­ شوند.اینترنت اشیاء روز به روز بیشتر مورد اقبال کارشناسان قرار می ­گیرد. البته پیش از این فناوری در ثبت اطلاعات بیماران وارد حوزه سلامت شده بود .طبیعتاً این تکنولوژی نیز مانند سایر تکنولوژی های روزآمد، چالش­ های خاص خود را پیش روی دارد که در ادامه به آنها می پردازیم : این تکنولوژی می ­تواند به عنوان ابزاری جهت ارائه خدمات درمانی به بیماران به وسیله دسترسی و کنترل از راه دور و تسهیلاتی جهت ثبت اطلاعات بیمار و انتقال آنها جهت بررسی به کار آید.

1- مصرف دارو

شرکت  Proteus Digital Health با طراحی سیستمی مبتنی بر اینترنت اشیاء موفق شده است سیستمی جهت تأیید بلع داروها طراحی نماید. این سیستم با استفاده از سنسوری که براساس اندازه قرص­ها طراحی شده است، بلع قرص را تشخیص می­دهد و با استفاده از یک واسط (Patch­)، اطلاعات را در بستر اینترنت ارسال می ­کند و پزشکان می­ توانند روند مصرف داروی بیماران خود را رصد نمایند.

2- اسکن کامل بدن

اسکن بدن از دیرباز فرایندی زمان بر و پر هزینه بوده و نیاز به چندین دوربین پیشرفته دارد، اما امروزه اسکن کامل بدن دستخوش تغییر شده است؛ استارت آپ Body Labs به افراد کمک می­ کند در هر حالتی فرآیند ضبط حرکات بدن را انجام دهند.

3- سلامت سالمندان

ردیابی بیماران سرگردان، نظارت بر تعامل و فعالیت ­های افراد سالخورده در خانه سالمندان و بیمارستان از جمله استفاده های این تکنولوژی در حوزه سلامت سالمندان است. در واقع مراقبت از سالمندان یک بازار بزرگ برای دستگاه ­های پزشکی مبتنی بر اینترنت اشیاء است.

4-  جمع­آوری اطلاعات سلامت

در بسیاری از پروژه­های تحقیقاتی که نیاز به جمع­آوری طیف وسیعی از اطلاعات افراد در نقاط مختلف است، استفاده از اینترنت اشیاء می­ تواند کمک بسزایی در کاهش زمان و خطای ورود داده کند. مواردی همچون فشار خون، قند خون، قد، وزن و ... می توانند با استفاده از تجهیزات مبتنی بر اینترنت اشیاء محاسبه و در بستر اینترنت به server مطالعه ارسال شود.

5- سلامت مواد غذایی

گرفتن اطلاعات دقیق در مورد آلودگی مواد غذایی به طور معمول نیاز به یک آزمایشگاه کامل شیمی آلی برای آزمایش آنها دارد.  در عصر اینترنت اشیاء، بررسی ایمنی مواد غذایی با دستگاه­های متصل به اینترنت در سطح مصرف کننده در حال راه اندازی است. به عنوان مثال، یک «مانیتور آلرژن» توسط Labs Sensor ساخته شده که می ­تواند محتوای «گلوتن» در مواد غذایی را طی یک آزمون 2 دقیقه­ای و با دقت 99.5 درصد شناسایی کند. این میزان به تلفن هوشمند فرد مصرف کننده ارسال شده و برای وی نمایش داده می ­شود.

البته موارد فوق تنها برخی از کاربردهای اینترنت اشیاء در حوزه سلامت است و با توجه به گسترش روز افزون این تکنولوژی در زمینه سلامت شاهد کاربردهای بیشتر آن در ارائه خدمات پزشکی و سلامت هستیم.

چالش‌های اینترنت اشیاء در حوزه سلامت

هیچ­گاه تکنولوژی نتوانسته است به تنهایی به عنوان یک راهکار شناخته شود و همواره موانعی در مسیر آن جهت تطبیق با محیط های مختلف وجود داشته است. یکی از این موانع امنیت است، برخی اوقات مردم از اینکه می­ دانند اطلاعات شخصی آنها در جایی ذخیره شده و قابلیت دسترسی به آن وجود دارد احساس نا امنی می­ کنند.

نیاز امنیتی داده ­ها، باعث عدم دسترسی به برخی عملکردهای مفید ابزارهای حوزه سلامت و در واقع مانع دسترسی به اطلاعات بیمار می­ شود. این که آیا مراکز خصوصی، بیمارستان­ های دولتی و یا سازمان­ های بهداشتی نیاز به تنظیم مجدد سیاست ­های امنیتی خود جهت انطباق با تکنولوژی ­های مبتنی بر اینترنت اشیاء (BYOD و M Health) دارند و یا خیر سوالی است که در آینده این تکنولوژی تأثیر بسزایی خواهد داشت و در صورت تغییر مقررات امنیتی خود بایستی به شدت مراقب هکرها باشند چرا که اطلاعات بیماران اغلب شامل اطلاعات بیمه­ ای و امور مالی بیماران نیز می­ شود. هکرها، بدون شک، علاقه ­مند به دسترسی به  این گنجینه اطلاعات خواهند بود.

چالش دیگر از منظر عملیاتی استفاده از این تکنولوژی است؛ مدیریت سیستم با این حجم بالای اطلاعات خود چالشی است که در صورت عدم پیش ­بینی راهکاری درست برای آن ممکن است منجر به مشکلات عدیده­ ای شود این موضوع ممکن است منجر به مواجهه پزشکان با اطلاعات بیش از حد و متعاقباً ایجاد وقفه در ارائه خدمات و روند درمان شود.

آینده اینترنت اشیاء در حوزه سلامت

پیش­بینی آینده اینترنت اشیاء بسیار سخت است اما با توجه به میزان تمایل به استفاده از این تکنولوژی و هزینه­ های حوزه تحقیق توسعه در سلامت می ­توان گفت اتفاقات خوبی برای این تکنولوژی در زمینه سلامت رقم خواهد خورد. در واقع سلامت، زمینه ­­ای بدیع و بکر برای نقش آفرینی فناوری اطلاعات و نوآوری هرچه بیشتر است.

منبع: daneshenaft.ir

همچنین بخوانید:

مروری بر سلامت الکترونیک

حفظ حریم خصوصی بیماران، پیش نیاز توسعه ی سلامت الکترونیک

بررسی کامل و جامع اینترنت اشیا در پزشکی