FHIR (Fast Healthcare Interoperability Resources) یک استاندارد مدرن برای تبادل الکترونیکی اطلاعات در حوزه مراقبت‌های بهداشتی است که توسط HL7 (Health Level Seven International) توسعه یافته است. این استاندارد به منظور تسهیل ارتباطات میان سیستم‌های مختلف بهداشتی و بهبود دسترسی به اطلاعات بیمار طراحی شده است. FHIR به عنوان یک راهکار کارآمد و قابل فهم برای پیاده‌سازی تبادل داده‌ها در مراقبت‌های بهداشتی شناخته می‌شود و می‌تواند به تنهایی یا در کنار استانداردهای موجود دیگر استفاده شود.
با دیجیتالی شدن روزافزون سوابق مراقبت‌های بهداشتی، ضرورت دسترسی آسان و قابل فهم به اطلاعات بیماران در حین حرکت در اکوسیستم مراقبت‌های بهداشتی به شدت احساس می‌شود. به همین دلیل، داده‌ها باید به گونه‌ای ساختار یافته و استاندارد شوند که بتوانند به راحتی توسط سیستم‌های مختلف پردازش شوند. FHIR به این چالش‌ها پاسخ می‌دهد و بر اساس تجربیات گذشته در توسعه استانداردهای HL7 طراحی شده است.
فلسفه طراحی FHIR
هدف اصلی FHIR ساده‌سازی پیاده‌سازی بدون به خطر انداختن یکپارچگی اطلاعات است. FHIR از مدل‌های منطقی و نظری موجود برای ارائه یک مکانیسم سازگار و دقیق برای تبادل داده‌ها استفاده می‌کند. این استاندارد به گونه‌ای طراحی شده است که نیاز به دانش عمیق از استانداردهای قدیمی‌تر HL7 را کاهش دهد و در عین حال همراستایی با بهترین شیوه‌های HL7 را حفظ کند.
اجزای اصلی FHIR
بلوک‌های اصلی در FHIR منابع هستند. هر منبع به عنوان یک واحد مستقل از اطلاعات تعریف می‌شود و شامل ویژگی‌های مشترکی است. این ویژگی‌ها شامل نوع داده‌ها، متاداده‌ها و بخش‌های قابل خواندن برای انسان هستند. این ساختار به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد که منابع را به راحتی ایجاد و مدیریت کنند.
رویکرد مدل‌سازی اطلاعات
مدل‌سازی اطلاعات در FHIR بر اساس فلسفه ایجاد مجموعه‌ای از منابع است که به تنهایی یا در ترکیب با یکدیگر، نیازهای مختلف را برآورده می‌کنند. FHIR با استفاده از رویکرد ترکیبی، امکان پیاده‌سازی موارد استفاده خاص را با ترکیب منابع مختلف فراهم می‌کند. این انعطاف‌پذیری به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا به راحتی سیستم‌های خود را به نیازهای خاص کاربران تطبیق دهند.
مشخصات FHIR
مشخصات FHIR به مجموعه‌ای از ماژول‌ها تقسیم می‌شود که شامل زیرساخت‌های اصلی، خدمات پشتیبانی، امنیت و حریم خصوصی، انطباق، اصطلاحات، داده‌های پیوندی و مدیریت منابع است. هر یک از این ماژول‌ها به توسعه‌دهندگان کمک می‌کند تا به راحتی اطلاعات مورد نیاز خود را پیدا کنند و از آن‌ها استفاده کنند.
شروع با FHIR
برای شروع کار با FHIR، توصیه می‌شود که ابتدا فهرست منابع را مرور کنید تا با انواع منابع موجود آشنا شوید. سپس، بررسی تعاریف منابع و نحوه ارجاع به آن‌ها می‌تواند به درک بهتری از ساختار و محتوای FHIR کمک کند. همچنین، آشنایی با فرمت‌های XML و JSON و توسعه‌پذیری این استاندارد از اهمیت بالایی برخوردار است.
صفحات تلاقی FHIR
تیم پروژه FHIR مجموعه‌ای از صفحات تلاقی را نگهداری می‌کند که در آن فرآیندهای توسعه، روش‌شناسی و تصمیمات طراحی مستند می‌شوند. این صفحات به توسعه‌دهندگان و دیگران کمک می‌کنند تا اطلاعات اضافی و راهنمایی‌های لازم را برای پیاده‌سازی بهتر FHIR پیدا کنند.
درخواست‌های تغییر رسمی
درخواست‌های تغییر رسمی برای FHIR می‌توانند از طریق مکانیسم‌های مشخص شده ارائه شوند. این درخواست‌ها توسط گروه‌های کاری مناسب بررسی می‌شوند و تصمیم‌گیری در مورد ادغام آن‌ها با مشخصات FHIR انجام می‌شود. این فرآیند به بهبود مستمر استاندارد کمک می‌کند.
منابع اطلاعات اضافی
HL7 همچنین منابع و مکانیسم‌های مختلفی برای ارائه پشتیبانی و تعامل با جامعه توسعه‌دهندگان فراهم کرده است. این منابع شامل برچسب‌های Stack Overflow، سرورهای لیست و سیستم‌های چت آنلاین هستند که به توسعه‌دهندگان کمک می‌کنند تا سوالات خود را مطرح کنند و از تجربیات یکدیگر بهره‌مند شوند.
چالش‌ها و فرصت‌ها
با وجود مزایای فراوان FHIR، چالش‌هایی نیز وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. از جمله این چالش‌ها می‌توان به نیاز به آموزش و آگاهی از استانداردهای جدید، هماهنگی با سیستم‌های قدیمی و اطمینان از امنیت و حریم خصوصی داده‌ها اشاره کرد. با این حال، FHIR فرصتی برای بهبود ارتباطات و تبادل اطلاعات در حوزه مراقبت‌های بهداشتی فراهم می‌کند.
نتیجه‌گیری
FHIR به عنوان یک استاندارد نوآورانه و کارآمد در تبادل اطلاعات مراقبت‌های بهداشتی، به توسعه‌دهندگان و سازمان‌ها این امکان را می‌دهد که به راحتی اطلاعات را به اشتراک بگذارند و از آن‌ها استفاده کنند. با توجه به پیچیدگی‌های موجود در حوزه بهداشت و درمان، FHIR می‌تواند به بهبود کیفیت خدمات و افزایش دسترسی به اطلاعات پزشکی کمک کند. برای بهره‌مندی کامل از این استاندارد، آشنایی با اجزا و نحوه کارکرد آن ضروری است.
منبع: www.hl7.org
همچنین بخوانید:
تأثیر فناوری پزشکی از راه دور بر بهبود احساس رضایت بیماران
نقش بلاک‌چین در بهینه‌سازی فرآیندهای درمانی
تحلیل و بررسی فناوری رایانش ابری و تأثیر آن بر پرونده الکترونیک سلامت