در این مقاله به بررسی 10 فناوری نوآورانه‌ی پزشکی می‌پردازیم که می تواند جان میلیون‌ها نفر را در هر گوشه از کره‌ی زمین حفظ کند.

تفاوت‌های قابل توجهی در زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی میان کشورهای توسعه یافته و کشورهای در حال توسعه وجود دارد. کشورهای در حال توسعه به شدت نیازمند راه حل‌های خلاقانه و نوآورانه پزشکی هستند. تصور کنید دو کودک هم زمان متولد شوند، یکی در سوئد ودیگری درموزامبیک. آیا شانس آن‌ها برای داشتن زندگی طولانی و سالم به یک اندازه است؟

در کشورهای اسکاندیناوی که مردم در یک رفاه نسبی هستند و ایمن‌ترین ماشین‌های جهان در خیابان‌های آن تردد دارد، امید به زندگی در سال 2015، 81.98 سال بوده است. این در حالی است که در موزامبیک با 11.68 میلیارد دلار بدهی عمومی و ناامنی‌های عمیق سیاسی، امید به زندگی در سال 2015، 52.94 سال گزارش شده است. حتی شانس جوامع در دسترسی به پزشک و امکانات درمانی با هم متفاوت است. در سوئد برای هر 100000 نفر، 328 پزشک در دسترس است. این در حالی است که در موزامبیک فقط 3 پزشک برای همین تعداد انسان وجود دارد.

یقینا تفاوت های قابل توجهی در زمینه های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در میان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه وجود دارد. اما متاسفانه نمی‌توان این حقیقت را نادیده گرفت که جمعیت کشورهای در حال توسعه با شرایط بسیار وخیم سلامتی مواجه هستند، امید به زندگی در این جوامع به شدت پایین است و آن‌ها به طور جدی نیازمند راه حل‌های نوآورانه و خلاقانه‌ی پزشکی هستند.

در ادامه فناوری‌های نوآورانه‌ی پزشکی را معرفی می‌کنیم که می توانند جان میلیون ها نفر را در هر گوشه از کره‌ی زمین حفظ کنند.

1- چاپ سه‌بعدی اندام مصنوعی

در سراسر جهان بیش از 30 میلیون نفر به وسایل کمکی مانند اندام‌های مصنوعی نیازمندند. این در حالی است که 80 درصد معلولان جهان به اندام‌های مصنوعی نوین دسترسی ندارند. راه حلی برای این مشکل ایده‌ی جذاب پروژه‌ی E-NABLE است.

صاحب وب‌سایت این ایده، Jennifer Owen، ماهیت آن را این گونه توصیف می‌کند: این وب‌سایت یک شبکه‌ی جهانی از داوطلبانی پرشور است که از طریق به اشتراک گذاشتن طرح‌های چاپ سه‌بعدی، آموزش‌های تصویری و اطلاعات دیگر در مورد نحوه‌ی ساختن دست‌ مصنوعی، در تلاشند تا به صورت روز‌افزون این ابزار را برای نیازمندان توسعه دهند. این پروژه موفق به یاری رساندن به بسیاری از معلولان در کشورهای سراسر جهان از جمله شیلی، غنا، چین واندونزی شده است.

2- چاپ سه‌بعدی بیمارستان‌های موقتی Field Hospitals

توان بالقوه‌ی که در چاپ سه‌بعدی نهفته، سازمان‌های غیر دولتی را علاقه‌مند به فعالیت در حوزه‌های پزشکی کرده است. سازمان پزشکان بدون مرز Médecins Sans Frontières در حال بررسی ایده‌ی استفاده از فناوری‌های چاپ سه‌بعدی و واقعیت مجازی برای برپایی بیمارستان‌های موقتی سازگار با محیط‌های مورد نیازشان است. این گروه افزون بر طرح‌های دو بعدی رایج خود، به تازگی یک مدل‌ سه‌بعدی و واقعیت مجازی از یک مجموعه‌ی خدماتی که برای کمک به مردم طوفان زده فیلیپین در سال 2013 ساخته شده بود، تولید کردند.

3- چاپ سه‌بعدی ابزارهای پزشکی

در جزیره ی هاییتی، سازمان Field Ready در حال کار بر روی چاپ سه بعدی وسایل ضروری مورد نیاز برای یک زایمان ایمن است. نمونه هایی از خدمات این سازمان چاپ سه بعدی گیره های ناف و قطعاتی ساده مانند oxygen splitter برای مخازن اکسیژن است. آن‌ها همچنین تولیدکنندگان کوچک را به ساخت ابزارهای کشاورزی با استفاده از چاپ سه‌بعدی تشویق می‌کنند. re3D شرکت نوپای دیگری است که در برنامه‌ای با عنوان Give-a-Bot، چاپگر رومیزی مقرون به صرفه خود به نام Gigabot را به جوامع محلی و سازمان‌هایی با ایده‌های بزرگ و سازنده عرضه می‌کند.

4- نظارت بر بیماران از راه دور

شرکت Himore Medical در کامرون برای یاری رساندن به بیماران در برخی از مناطق جنوب صحرای آفریقا که به امکانات درمانی دسترسی ندارند و مجبورند برای دریافت این خدمات مسافت‌های طولانی را بپیمایند، دستگاه بی‌سیم CardioPad را طراحی کرده است. CardioPad راه حلی مناسب برای بیماران قلبی عروقی است که امکان نظارت بر آن‌ها را از فاصله‌ی دور به کمک بلوتوث و شبکه‌ی تلفن همراه فراهم می‌کند.

5- استفاده از انرژی خورشیدی برای افزایش شنوایی

در کشور آفریقایی Botswana نخستین دستگاه سمعک شنوایی با نام Solar Ear که با انرژی خورشیدی کار می‌کند، ساخته شده است. این فناوری برای کشوری که با دو میلیون جمعیت تنها 12 متخصص شنوایی و 5 مرکز شنوایی دارد، یک تحول محسوب می‌شود.

هر دستگاه Solar Ear شامل یک سمعک دیجیتالی، یک شارژر باتری خورشیدی و چهار باتری قابل شارژ است. باتری‌ها قابلیت استفاده در 80 درصد سمعک‌های موجود در بازار را دارند. این اختراع باعث شد تا احساس نیاز بیماران به مراکز درمانی در کشورهای چین، آفریقا، برزیل، هند و سنگاپور کاهش پیدا کند. مزیتی افزون بر این، صرفه‌جویی در زمان و انرژی بود.

6- تولید لوازم بهداشتی زیست تخریب پذیر برای زنان در هند

بر اساس پژوهشی که توسط دولت هندوستان انجام شده است، تنها 12 درصد زنان هندی از نوارهای بهداشتی استفاده می‌کنند و سایر آن‌ها مواد غیر بهداشتی و نامناسب را به کار می‌برند. شرکت Saathi با تولید نوارهای بهداشتی زیست تخریب ‌پذیری که بر پایه‌ی ضایعات فیبری درخت موز ساخته شده‌اند، به یاری زنان هندی آمده است. از طریق این نوآوری پیشگامانه، کسب و کار کشاورزان محلی که تولید کننده‌ی ماده‌ی اولیه‌ی این محصول هستند رونق می‌یابد. با توزیع نوارهای بهداشتی شرکت Saathi در سراسر هندوستان، سالانه108000 تن زباله‌ی زیست تخریب پذیر تولید می‌شود که تا پیش از این قابلیت تجزیه شدن در طبیعت را نداشته‌اند.

7- آزمایش ده دقیقه‌ای برای تشخیص Ebola

تعیین نتیجه‌ی آزمایش‌های رایج تشخیص بیماری ابولا یک تا دو روز زمان می‌برد و این تاخیر تصمیم کارکنان مراقبت‌های بهداشتی مبنی بر این که بیمار نیاز به درمان فوری و قرنطینه دارد را به تعویق می‌اندازد. آزمایش جدیدی که توسط پژوهشگران دانشگاه MIT توسعه داده شده است، می‌تواند این رویه را تغییر دهد. این دستگاه یک نوار کاغذی ساده مشابه نوار تشخیص بارداری است که می‌تواند Ebola ، تب زرد و تب دنگی را ظرف 10 دقیقه تشخیص دهد.

8- شرکت نوپای آفریقایی مشکل داروهای تقلبی را حل کرد

در سراسر کشورهای در حال توسعه و به ویژه در غرب آفریقا، داروهای تقلبی یک مشکل جدی است. سازمان تجارت جهانی برآورد کرده است که داروهای تقلبی بیماری مالاریا سالانه منجر به 100000 مرگ و میر در آفریقا می‌شود.

شرکت mPedigree از کشور غنا، یک راه‌حل ساده برای مشکل داروهای تقلبی ارائه داده است. بیمار پس از خرید دارو می‌تواند با خراشیدن صفحه‌ای که در پشت آن قرار دارد یک کد 10 رقمی دریافت کند.سپس با ارسال این کد از طریق پیام کوتاه که هزینه‌ی آن رایگان است، پیامی دریافت می‌کند که نشان دهنده‌ی اصل بودن دارو است.

9- سامانه‌ی تصفیه‌ی آب برای پیشگیری از ابتلا به بیماری های عفونی

همه روزه بیش از 700 میلیون نفر در جهان آب آلوده مصرف می‌کنند و تقریبا 2.5 میلیارد نفر به بهداشت مناسب دسترسی ندارند. هر سال بیش از یک میلیون کودک زیر 5 سال به علت آب آلوده و بهداشت ضعیف جان خود را از دست می‌دهند. آلودگی منابع آب طبیعی که به عنوان منابع آب آشامیدنی از آن‌ها استفاده می‌شود، به انتشار 10 درصد از بیماری‌های جهان کمک می‌کند.

این آمار و ارقام بسیار نگران کننده هستند. به همین دلیل پژوهشگران و نوآوران در کلینیک Cleveland یک سامانه‌ی تصفیه‌ی آب طراحی کرده اند که می تواند میلیون ها نفر را در برابر ابتلا به بیماری حفظ کند.

10- درمان نوزادان مبتلا به یرقان

کارشناسان دانشکده پزشکی دانشگاه استنفورد و شرکت D-Rev تخمین می زنند که هر سال بیش از 6 میلیون نوزاد مبتلا به یرقان، درمان مناسب را دریافت نمی کنند. در بررسی تجهیزات پزشکی که شرکت D-Rev و دانشگاه استنفورد در نیجریه و هند انجام دادند، مشخص شد که 95 درصد از دستگاه‌هایی که در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های کم درآمد استفاده می‌شوند، استانداردهای لازم فتوتراپی intensive phototherapy را ندارند و تعمیر و نگه‌داری این دستگاه‌ها یک محدودیت اساسی در عرضه‌ی خدمات درمانی موثر به حساب می‌آید. هر یک از لامپ‌های فلوئورسنت که معمولا در درستگاه‌های فوتوگرافی مورد استفاده قرار می‌گیرد، 15 دلار هزینه می‌برد و تا حدود 4 ماه عمر می‌کند. بسیاری از بیمارستان‌ها برای پیدا کردن این لامپ‌ها به مشکل برمی‌خورند و برای دستگاه‌هایی که به طور متوسط از 6 لامپ استفاده می‌کنند، جایگزینی لامپ‌های سوخته در زمان نیاز به راحتی امکان پذیر نیست.

شرکت D-Rev با طراحی یک ابزار بسیار عالی راه‌حل مناسبی برای این مشکل پیشنهاد کرده است. بیمارستان‌ها با استفاده از این دستگاه پزشکی که Brilliance نام دارد، می‌توانند بیش از 240 دلار در سال برای جایگزینی لامپ‌های گران قمیت صرفه‌جویی کنند. همچنین این دستگاه می‌تواند طیف گسترده‌ای از نوسانات قدرت را بدون تغییر در عملکرد دستگاه تحمل کند. طبق برآورد شرکت D-Rev به کمک این دستگاه 124800 کودک مبتلا به یرقان تحت درمان قرار گرفتند.