نسخه الکترونیکی چیست؟
بیمه شدگان تامین اجتماعی با الکترونیکی شدن نسخه می توانند بدون وجود دفترچه و تنها با کد ملیشان ویزیت شده و نسخه برایشان نوشته شود و دیگر نیازی به نسخه خطی ندارند. بر اساس این طرح تمام کلینیک ها داروخانه ها ومراکز درمانی بدون درخواست دفترچه شما و تنها با کد ملی شما خدمات رسانی می کنند.این نوع نسخه توسط پزشکان بصورت الکترونیکی نوشته می شود. بیماران می توانند اطلاعات سلامت و پرونده خود را از طریق شبکه ملی داده ها با استفاده از شناسه الکترونیک مشاهده کنند. همچنین امکان درخواست تجدید یا تکرار نسخه به مراکز مراقبتی یا داروخانه وجود دارد و بازپرداخت نسخه نیز از طریق سیستم نسخه نویسی الکترونیک امکان پذیر است.
نسخه الکترونیکی در ایران
در بسیاری از کشورهای دنیا طرح نسخه الکترونیک سلامت اجرا شده یا در حال اجرا می باشد.
در دانمارک، بنگلادش، انگلیس، فنلاند، سوئد، آمریکا و بسیاری کشورهای دنیا یک پایگاه ملی داده وجود دارد که پزشکان، داروسازان، نماینده های بیمه و بیماران به آن دسترسی دارند.
در ایران نیز از سال 95 طرحی برای الکترونیکی شدن نسخه ها پیشنهاد شد که خوشبختانه بعد از چندسال این طرح عملی شد.بنا بر اظهارات معاونت درمان سازمان تامین اجتماعی تاکنون 80 میلیون نسخه الکترونیک در مراکز درمانی و بیمارستانی سازمان تامین اجتماعی تولید شده است و هدف بعدیشان اجرای طرح نسخه الکترونیکی در تمام مراکز بهداشتی و درمانی طرف قرارداد این سازمان است.
دریافت نسخه الکترونیکی بیمار
بیماری که نسخه الکترونیک می شود نیاز به دریافت کاغذ یا هیچ مدرک فیزیکی نداشته و تنها با دادن کدملی به داروخانه میتواند نسخه الکترونیکی تجویزی توسط دکتر را دریافت کند.
نحوه مشاهده نسخه الکترونیکی توسط بیمار
از آنجایی که احتمال دارد بیمار بدون اطلاع نسخه را دستکاری کرده و یا سوابق پزشکی خود را اشتباها پاک کند ، در حال حاظرامکان دسترسی بیمار به نسخه الکترونیکی مانند نسخه خطی داده نشده.البته احتمال دارد که بعد از گذشت مدتی و با آموزش های لازم امکان دسترسی به بیماران داده شود.
مزایای نسخه الکترونیک
یکی از اصلی ترین دلایل الکترونیکی شدن نسخه ها مزایای زیادیست که نسبت به نسخه خطی دارد . در ادامه به این مزایا می پردازیم:
کاهش خطاهای دارویی
همیشه شکایت از دست خط بد برخی از پزشکان و نسخه های خطی آنها وجود داشته و دارد. دارو درمانی یکی از قوی ترین ابزارهای درمان بیماران است ولی با این وجود گاهی ممکن است به دلیل دستخط بد بعضی از پزشکان و خطاهای دیگر ناشی از نسخه نویسی خطی، ایمنی بیمار به خطر بیافتد و سالانه تعداد زیادی به دلیل همین خطا دچار مرگ زودرس و یا اشتباهات دارویی می شوند.
این اتفاق به دوشکل ممکن است اتفاق بیفتاد: اول اینکه داروساز دستخط را به اشتباه تشخیص دهد و داروی اشتباها داروی دیگری به بیمار بدهد.همچنین ممکن است بیمار نسخه خود را نزد پزشک دیگر ببرد و این پزشک نسخه را طور دیگری بخواند و با تشخیص اشتباه باعث اتفاقا جبران ناپذیری شود. با استفاده از نسخه الکترونیک در واقع دست خط پزشک حذف می شود و نسخه ها به طور یک دست و سیستمی وارد پرونده الکترونیک بیمار می شوند. بنابراین احتمال خطا برای تجویز و یا خواندن اشتباه دارو بسیار کم می شود.
اطلاع از دارو هایی که قبلا بیمار مصرف کرده است
قبلا در صورتی که شخصی بنا به دلایلی فراموش می کرد داروی خود را همراه داشته باشد و نتواند اسم دارو را به یاد بیاورد وهمچنین امکان دسترسی به داروهای قبلی را نداشته باشد با مشکل رو به رو میشد.اما با الکترونیکی شدن نسخه ها در صورتی که دارو فرانوش شود و فرد امکان دسترسی به دارو خود را نداشته باشد مثلا هنگام مسافرت یا انجام ماموریت و… شخص می تواند در همان سفر یا ماموریت، به پزشکی مراجعه کند تا برای او دارو بنویسد.وقتی تمام اطلاعات بیمار در پرونده الکترونیک وجود داشته باشد، پزشک بهتر میتواند تصمیم بگیرد که سیر بیماری به چه صورت بوده و قبلا بیمار به چه داروهایی بهتر جواب می‌داده است، این دارو ها برای بیمار چه عوارضی داشته و در عین حال هزینه‌هایش را چطور می توان کنترل کرد.
تشخیص درست تر توسط پزشک
با الکترونیکی شدن نسخه ها دکتر به راحتی می تواند تداخل دارویی و عوارض داروها بر روی بیمار را کنترل کند. دکتر می تواند بهترین ترکیب دارویی را برای بیماران تجویز کند و اگر بیماری به دارویی حساسیت داشته باشد، در سوابق او ثبت شده و پزشک با توجه به شرایط بیمار به درستی نسخه متناسب با شرایط او می نویسد.
اطلاع پزشک از داروهای کم هزینه تر و جایگزین
متاسفانه بعضی از بیماران توان مالی بالایی نداشته و حتی امکان دسترسی به برخی از داروی خاص را ندارند.همچنین با پیشرفت تکنولوژی در بازه های زمانی کوتاه، داروهای جدیدی وارد بازار می شوند که ، پزشکان باید از این تغییرات دارویی و داروهای جدید آگاه شوند. در نسخه الکترونیک دارونامه تعبیه شده است و پزشک علاوه بر اینکه از دارو های جدید تولید شده اطلاع پیدا می کند، می تواند متناسب با توان پرداخت بیمار داروی مناسب تر (از نظر قیمت) را تجویز کند.
کاهش هزینه های دارویی بیمار
با وجود نسخه الکترونیک و اطلاع پزشک از دارودرمانی قبلی، پزشک دیگر داروهای بی فایده و تکراری قبلی را تجویز نمی کند.همچنین با ثبت داروها مراکز نظارتی می توانند روی تجویز پزشکان نظارت داشته باشند و مانع تجویز داروی اضافی برای بیمار شوند. هر دوی این ویژگی ها باعث کاهش هزینه های دارویی بیمار می شود.
ساماندهی نیازهای دارویی کشور
همواره تامین دارو برای بیماران خاص و همچنین تامین داروهای کمیاب یکی از مشکلات بزرگ در جامعه امروزی ما می باشد. با استفاده از سیستم پرونده الکترونیک سلامت ، سیاستگذاران می توانند با توجه به حجم نیاز دارویی بیماری های خاص که داروهای آن کمیاب است برای تولید و یا واردات دارو اقدام کنند. به این ترتیب علاوه بر تامین داروی کافی برای این بیماران، دست بازار سیاه و بازارهای غیر قانونی دارویی نیز بسته می شود.
با تبدیل نسخه خطی به نسخه الکترونیکی می توان خدمات بهتری به بیماران ارائه داد.
منبع: drmirsadeghi
همچنین بخوانید:
فناوری های دیجیتال و ربات های برون پوش برای حفظ سلامت پرستاران
آشنایی با درمان با واقعیت مجازی
کاربرد واقعیت افزوده در بخش پزشکی و مراقبتهای درمانی