امروزه تکنولوژی مخابرات و فناوری اطلاعات به طور وسیعی در پزشکی و علوم وابسته به آن مورد استفاده است. پزشکان هر روز با تلفن ثابت یا همراه در مورد بیماران خود با هم مشورت می کنند. متخصصان به پزشکان عمومی یا دانشجویان از طریق سیستم های ویدیو کنفرانس یا سایت های اینترنتی نکـات تخصصی را آموزش می دهند. پزشکان اطلاعات پرونده بیماران را در کـامپیوترهای شخصی ذخیره و در موقـع لـزوم بـازنـمایی یـا بـرای پـزشک دیگری ارسال می کنند.
در بـیـمــارسـتــان هــا سـیـسـتـم هـای مـدیـریـت مرکزی اطلاعات، سیستم های مرکزی نمایش آثـار حـیـاتـی بـیـمـاران و سیستم های فراخوانی پـزشـکان کشیک به طور معمول مورد استفاده قــرار مـی گـیـرد. عـلائـم حـیـاتـی فـضـانـوردان یـا مسافران هوایی و دریایی به مراکز تخصصی در روی زمین ارسال و ارزیابی می شود و بسیاری کـاربردهای دیگر که برخی تنها در کشورهای پیشـرفته و صنعتی رواج دارد. اما با این وجود شـایـد هنـوز تبـادل داده هـای پـزشکی در سطح جهـانـی امکـان پـذیـر نبـاشـد. تکنـولـوژی کـه در جهت حل این مسائل تلاش می کند تله مدیسین یا پزشکی از راه دور است. این فناوری دستاورد حیطه وسیعی از تحقیقات مخابرات، الکترونیک، اطلاعات، علوم کامپیوتر و پزشکی است. هدف تله مدیسین فراهم کردن امکانات تخصصی درمان و مراقبت های بهداشتی (Health Care) برای نقاط دور از طریق تکنولوژی های مخابرات و اطلاعات و در عین حال کاهش هزینه های درمان است.
تله مدیسین به پزشک امکان می دهد تا مراقبت، تشخیص، درمان و مشورت با سایر پزشکان را از یک نقطه به نقطه ای دورتر انجام دهد. در نتیجه امکان ایجاد خدمات پزشکی به صورت تخصصی در نقاط دور از دسترس و همچنین مراقبت های ویژه در موارد حاد و اورژانس به دست آید. تله مدیسین می تواند در حوادث طبیعی به گروه های نجات کمک کند تا با متخصصانی که الزاما در محل نیستند در ارتباط باشند. همچنین در میدان های جنگ برای کمک به مجروحان جنگی که در نجات آنان ثانیه ها نیز مؤثرند از دستاوردهای پزشکی از راه دور استفاده می شود.
در حال حاضر تعداد کاربردهای کلینیکی تله مدیسین بسیار زیاد است اما تعداد بیماران و متخصصانی که از آن بهره می برند محدود است و دلیل این امر عدم معرفی این سیستم ها به صورت اصولی و گسترده است. همچنین عدم تخصیص بودجه کافی و برنامه های مدون جهت تحقیقات از علل عدم پیشرفت آن است. در کشورهای صنعتی از تله مدیسین به عنوان دستاورد دانش و تکنولوژی در جهت حل مسائل اقتصادی و اجتماعی بهره می برند.
تله مدیسین ارسال خدمات درمانی، بهداشتی و سلامتی، زمانی که فاصله مساله ای بحـرانـی بـاشـد، بـا استفـاده از تخصـص هـای پـزشکـی و تکنولوژی های اطلاعات و مخابرات جهت تبادل اطلاعات ارزشمند و تشخیص، درمان و پیش گیری از بیماری ها و صدمات و آموزش پیوسته و تحقیق و پیشرفت جهت بهبود کیفیت سلامت افراد و اجتماعات است.
تـلــه مــدیـسـیــن از ســال 1959 زمــانــی کــه اولـیــن تـجــربــه هـای Tele psychiatry و Tele fluoroscopy به دست آمد و وسایل جدید جراحی در کنفرانس ها عرضه شد مورد اسـتـفـاده قـرار گـرفـت. روش هـای تـلـه مـتری عمدتا در دهه 60 با تله متری رادیویی پارامترهای فضانوردان در طول تمرینات و سفرهای فضایی اوج گرفت. حدود 40 سال قبل ساده ترین نوع تله مدیسین یعنی نمایش ECG از راه دور و از طریق خط تلفن شبکه معمولی انجام شد. در دهه های 70 و 90 تله مدیسین بر ارسال تصاویر از طریق تلویزیون متمرکز بود و در اوایل دهه 90 بیشتر از Video conference ها در مشاوره از راه دور ( Tele consultation) استفاده شده است.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.
در ایران در سال های اخیر توجه زیادی به این فناوری جلب شده است. از جمله کارهای انجام گرفته می توان به مورد زیر اشاره کرد:
مدیریت خودکار وسایل و سرویس های بیمارستانی، طراحی و شبیه سازی سیستم PACS بـرای بـیـمـارسـتـان هـا ، طـراحـی و سـاخت دستگاه انتقال تلفنی سیگنال های الکتروکاردیوگرام ، طراحی و ساخت سیستم آرشیو و انتقال تصاویر پزشکی ، طراحی یک سیستم قابل حمل برای بررسی پارامترهای همودینامیک به صورت لحظه ای و با تکنیک های غیرتهاجمی ، طراحی و پیاده سازی ایستگاه کاری کامپیوتری فارسی زبان بـرای نـمـایـش ، پـردازش تـصـاویـر پـزشـکـی و طرح پژوهشی بیمارستان الکترونیکی شاهرود.
فناوری ارتباطات این امکان را فراهم می کند تا خدمات پزشکی به مراکزی که از لـحــاظ جعـرافیـایـی از مـرکـز ارائـه دهنـده مجـزا هستند فراهم شود. ارتباط تله مدیسین معمولا از طــریــق خـطــوط تـلـفــن مـعـمــولــی بــرای انـتـقـال سیگنال‌های دیجیتالی به کمک کامپیوتر تامین مـی شـود. همچنیـن امکـانـات پیشرفته ارتباطی نظیر فیبرهای نوری، خطوط ماهواره ای و موارد مشـابـه دیگـر امکـانـات گسترده ای را در انتقال اطلاعات فراهم می کنند.
تله مدیسین را می توان در سه حوزه مختلف بررسی کرد:
1)کمک به تصمیم گیری
ساده ترین امکان تله مدیسین استفاده از بانک اطـلاعـاتـی مـراکز درمانی جهت تصمیم گیری صـحـیــح مـتـخـصـصــان اسـت. ایـن عملکـرد کـه قدیمی ترین کاربرد تله مدیسین است به کمک مــــوتـــورهـــای جــســتــجـــو نــتـــایـــج تــحــقــیــقـــات وروش‌های مختلف درمان را برای پزشکان در هنگام کار فراهم می کند.
2) انتقال حس
منظور از انتقال حس ، ارسال اطلاعات بیمار از یک مرکز به مرکز دیگر است. اطلاعاتی نظیر سیگنال های حیاتی بیمار به خصوص تصاویر رادیــولــوژی دیـجیتـال و حتـی تصـویـر ظـاهـری بیماررا می توان از طریق تله مدیسین منتقل کرد.
3)همکاری در مدیریت بیمار به صورت Real Time
مهم ترین و جدیدترین کاربرد تله مدیسین به کارگیری فناوری انتقال تصاویر ویدئویی بیمار اسـت کـه کـمـک مـی کـنـد پـزشکان مختلف در فرایندهای درمانی از قبیل عمل های جراحی یا فـــرایــنـــدهـــای دراز مـــدت وضـعـیــت درمــان را مــدیــریــت کـنـنـد. عـلاوه بـر تـصـاویـر ویـدئـویـی وضـعیـت ظـاهـری بیمـار، اطـلاعـات تجهیـزات گـــــونـــــاگـــــونـــــی نـــظــیــــر افتالموسکوپ ، اتوسکوپ و درماسکوپ نیز می تواند منتقل شوند.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر سیروس مومن زاده ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.
کاربردهای بالینی پزشکی از راه دور
در تله مدیسین انتقال داده هایی که شامل عکس های پزشکی، گزارش های دوجانبه سمعی و بصری گزارش های پزشکی بیمار، استخراج داده ها از مراکز پزشکی ( شامل ا طلاعات ضروری) و فرستادن آن به صورت فایل صورت می گیرد.
تله مدیسین در دنیای امروز شامل برهم کنش دو سیستم سمعی بصری بین بیمار و تخصص های پزشکی فرستادن داده های مربوط به بیمار از منزل به کلینیک یا انتقال فایل مربوط به داده های پزشکی بیمار است. به طور کلی تله مدیسین با هدف بالا بردن کیفیت درمان بهبود ارتباط میان مراکز پزشکی بهینه سازی دسترسی به متخصصان کاهش نیاز به حمل و نقل بیماران و کاهش هزینه های درمانی به کار گرفته می شود.
امروزه بسیاری از تخصص های پزشکی از تله مدیسین به طور گسترده استفاده می‌کند. از متخصصان قلب و عروق گرفته تا متخصصان پوست، مراقبت های پزشکی، خانگی ، متخصصان غدد، جراحان ، رادیولوژیست ها و حتی روان پزشکان این فناوری پیشرفته را به خدمت گرفته اند.
ثـابت شده است که تله مدیسین در مراقبت های پزشکی بهداشتی منـاطـق روستـایـی دارای بهترین فایده و تاثیر برای بیماری است که متاسفانه به علت گرانی تجهیزات نتوانست ، در گذشته گسترش یابد.
همچنین بخوانید:
کاربرد اینترنت اشیا در حوزه بهداشت و درمان
مزایا و چالش های استفاده از داده کاوی در صنعت بهداشت و درمان
جمع آوری و درک داده های پزشکی