پزشکی از راه دور یا دورپزشکی به انگلیسی به کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات برای فراهم آوردن مراقبت سلامت و خدمات و حمایت از بیمار یا امداد شونده در زمانی که فاصله جغرافیایی بین دو گروه فراهم کننده و گیرنده خدمات پزشکی وجود داشته باشد گفته میشود. گرچه اجماع جهانی در خصوص تعریف پزشکی از راه دور و تفاوت آن با تله هلث (Telehealth) وجود ندارد ولی بیشتر صاحب نظران آن را زیر مجموعه‌ای از سلامت الکترونیکی (eHealth) می‌دانند .
از جمله اهداف پزشکی از راه دور: بهبود مراقبت از بیمار، بهبود دسترسی و مراقبت پزشکی برای نواحی روستایی و محروم، دسترسی بهتر به پزشکان جهت مشاوره، در دسترس قرار دادن امکانات برای پزشکان جهت هدایت معاینات خودکار، کاهش هزینه‌های مراقبت‌های پزشکی، ایجاد خدمات مراقبت پزشکی (در سطح جغرافیایی و جمعیتی وسیع)، کاهش نقل و انتقال بیماران به مراکز درمانی می‌باشد. پزشکی از راه دور شامل مشاوره از راه دور، آموزش الکترونیکی پایش از راه دور، جراحی از راه دور، درمان امراض پوستی از راه دور، تصویربرداری التراسوند از راه دور، آسیب‌شناسی از راه دور، درمان اختلالات شناختی از راه دور می‌باشد.
امروزه پزشکی از راه دور تا حدی پیشرفت کرده‌است که امکان انجام جراحی از راه دور نیز به وجود آمده‌است. یعنی یک جراح در منطقه‌ای دورتر از بیمار در یک کشور با بهره‌گیری از ارتباطات اینترنتی بسیار قوی و زیرساخت‌های فنی دقیق، این امکان را می‌یابد که در یک اتاق جراحی درکشور دیگری، به وسیله ربات‌ها، عمل جراحی انجام دهد.
یک سیستم تله مدیسین یا پزشکی از راه دور از چهار قسمت مختلف تشکیل می گردد:
1. تکنولوژِی : شامل وسایل ارتباطی و دستگاههای جانبی
2.شبکه های ارتباطی
3.استفاده کنندگان (بیماران و کادر پزشکی )
4.قوانین و مقررات
هر یک از موارد بالا در جهت اجرای موفق تله مدیسین باید بصورت کامل و یکپارچه در نظر گرفته شوند.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.
تکنولوژی :
فناوری هایی که در پزشکی از راه دور بکار می روند شامل سخت افزار ها و نرم افزار و همچنین یک سری از دستگاههای جانبی است که جهت انجام فعالیتهای پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد . اشکال متنوعی از تکنولوژی در پزشکی از راه دور کاربرد دارند . مانند :
تلفن ، تلفن تصویری ،کامپیوترهای شخصی سیستمهای ویدئو کنفرانس و سیستم های ذخیره و ارسال و به شکل کاملا حرفه ای پکیج های پزشکی از راه دور
وسایل جانبی یک قسمت مهم از سیستم های پزشکی از راه دور را وسایل جانبی تشکیل می دهند. این وسایل و دستگاه ها می توانند به سیستم اضافه و یا به آن متصل شوند و امکان انتقال حرفه ای تصاویر فیلم و صدا از اعضاء بدن را فراهم می کنند .
شبکه های ارتباطی
دومین قسمت اصلی یک سیستم تله مدیسین ،شبکه های ارتباطی هستند. این ارتباطات الکترونیکی هستند که امکان اتصال وسایل فوق را میسر می سازند، اشکال مختلفی از شبکه های ارتباطی وجود دارند شبکه های قدیمی تلفن ، خطوط تلفنی دیجیتال مانند سوئیچ ها و شبکه های دیجیتال اختصاصی مانند ( Asynchronous Transfer Mode (ATMو میکروویو ها و شبکه های ماهوارهای و همچنین اینترنت.
از هریک از این شبکه ها میتوان جهت ارسال اطلاعات استفاده کرد.هرچند هریک دارای محاسن و معایب مخصوص به خود می باشند . انتخاب مناسب ترین شبکه جهت فعالیت مورد نظر به عوامل متعددی مانند پهنای باند مورد نیاز و نوع ارتباط بین دو نقطه مورد نظر و هزینه شبکه مورد نظر در آن منطقه و نیز امکان ارائه خدمات پشتیبانی محلی بستگی دارد .
مردم
حتی اگر یک شبکه مناسب جهت تله مدیسین ساخته باشید امکان استفاده عموم مردم از آن به راحتی میسر نخواهد بود.شبکه های مردمی عاملی بسیار مهم ،حتی مهمتر ازشبکه های ارتباطی الکترونیکی هستند و دقیقا به همین دلیل است که باید استفاده کنندگان از این سیستم را بطور دقیق انتخاب کرده و تحت آموزش و پشتیبانی قرارداد . به عنوان یک اصل ،اکثر افراد نیازمند آموزش در زمینه تله مدیسین هستند .اینکه پزشکی از راه دور چیست ؟ چگونه انجام میشود و برای آنان چه محاسنی در مقایسه با عدم استفاده از آن دارد. اگر مردم استفاده از پزشکی از راه دور را انتخاب کنند انگاه در خود نیاز به آموزش چگونگی استفاده از آن را احساس خواهند کرد. ودرانتها استفاده کنندگان (بهره وران )نیازمندپشتیبانی هستند( به شکل ایده ال 24 ساعت در شبانه روز و هفت روز هفته ) تا اگر با مشکلی مواجه شدند بتوانند سریعا با فردی در جهت حل مشکل ارتباط برقرار کنند .
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر سیروس مومن زاده ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.
قوانین و مقررات
پیش از اجرای طرح های تله مدیسین باید موارد حقوقی در این زمینه مشخص گردد .بطور مثال پرداخت هزینه ها، صدور گواهی ها و تعهدات در ار این زمینه به چه صورت امکان پذیراست . سوالی که می تواند مطرح گردد این است که چه کسی هزینه تله مدیسین را وقتی که بیمار و پزشک نزدیک هم نیستند تقبل می کند .اگر اشتباه و یا خطایی در حین انجام این عمل صورت گیرد مثلا اگر در نحوه کار دستگاههای جانبی مشکلی پیش آید و یا دچار خطا باشند چه کسی مقصر است ؟ پزشک متخصص ، بیمارستان ،کمپانی فروشنده دستگاه ها و وسایل جانبی و یا سرویس دهنده شبکه ارتباطی . مسائلی اینچنین هنوز در بسیاری از کشورهای دنیا نامشخص است .
نحوه کار سیستمهای پزشکی از راه دور
جهت انجام این فعالیتها ابتدا صدا و تصویر آماده انتقال میگردد و پس از تغییر و تبدیل توسط دستگاه مرکزی و واحد کد کننده منتقل می گردند . این تغیررات معمولا شامل دیجیتال کردن و فشرده سازی صدا و تصویر است و بعد از این مرحله اطلاعات آماده انتقال خواهد بود و به نقطه دیگر که در فاصله مکانی دورتری قرارداد منتقل می گردند.
یکی از محاسن استفاده از اطلاعات دیجیتالی قابلیت فشرده سازی آن می باشد فشرده سازی میزان پهنای باند مرد نیاز را کاهش می دهد و در نتیجه هزینه شبکه ارتباطی نیز کاهش میابد . یک مثال ملموس در این زمینه شاید مقایسه آب میوه و کنسانتره آن می باشد .کنسانتره آب میوه می تواندحمل شده ودر محل دورتر با اضافه کردن آب تبدیل به آب میوه گردد . مشابه این فرایند در این قسمت اتفاق می افتد، اطلاعات دیجیتال فشرده گشته ، منتقل گردیده و سپس بصورت اولیه بر می گردند .
همچنین بخوانید:
سلامت از راه دور و مدیریت درد مزمن از سازگاری سریع تا اجرای طولانی مدت در طب درد: مروری روایتی
مزایا و معایب جراحی از راه دور
مروری بر مزایای پرونده الکترونیک و خدمات پزشکی آنلاین